Lees hier onder eerst de algemene tekst over combineren van drugs en medicatie. Klik vervolgens in het schema eronder op een combinatie van drug en medicatie voor meer informatie.
Gecombineerd gebruik van medicijnen en drugs kan gevaarlijk zijn en wordt daarom ook afgeraden. De gevolgen kunnen verschillen van persoon tot persoon. Dat heeft te maken met je geslacht, je voeding, erfelijke factoren, je conditie, je lichaamsgewicht, etc.
Medicijnen en alcohol of drugs kunnen elkaars werking versterken of juist verminderen. Als het ene middel het andere middel op deze manier beïnvloedt, spreken we van een wisselwerking of een interactie.
Antipsychotica hebben verschillende interacties met drugs. Maar drugs kunnen ook op een indirecte manier gevolgen hebben voor het effect van medicijnen. Als het gebruik samengaat met slaaptekort, maaltijden overslaan en het vergeten of niet volgens voorschrift innemen van medicijnen kan dit onverwachte gevolgen hebben [5].
Mensen met een psychische aandoening vatbaarder voor verslaving [5]. Drugs worden daarom, afgezien van de interacties, bij deze ziekte sterk afgeraden!
Interacties cocaïne/crack en antipsychotica
Cocaïne zorgt onder andere voor een verhoogde dopamine-afgifte in de hersenen. Anti-psychotica blokkeren de dopamine receptoren juist.
We raden de combinatie van cocaïne en anti-psychotica sterk af. De combinatie van cocaïne en klassieke antipsychotica kan leiden tot hartritmestoornissen. (de combinatie zorgt voor een verlenging van de geleidingstijd in het hart). En de combinatie van cocaïne en (klassieke) antipsychotica kan leiden tot een verhoogde spiegel van antipsychotica, met als gevolg extra bijwerkingen. (zoals bewegingsstoornissen) [12].
Als je een psychose hebt is het contact met de werkelijkheid verstoord. Zowel voor de patiënt als voor de omgeving kan dit erg beangstigend zijn. In de meeste gevallen treedt een psychose op door een psychiatrische ziekte zoals schizofrenie, manische depressie, extreme angst of als gevolg van drugsgebruik. Ook tijdens een moeilijke periode kan een psychose zich voordoen [1]. Psychose komt het meest voor bij mensen in de leeftijd van 16 tot 30 jaar [2].
Je kunt de kenmerken van een psychose opsplitsen in positieve en negatieve symptomen.
Positieve symptomen zijn kenmerken die je direct kunt waarnemen. Je ziet beelden of hoort stemmen die er in werkelijkheid niet zijn. Ook kun je last hebben van achtervolgingswaan: je denkt dat iemand je continu achtervolgt.
Mensen in psychotische toestand zijn vaak verward, onrustig en zien hallucinaties [3].
Negatieve symptomen zijn kenmerken die voorkomen als de ziekte chronisch wordt, zoals afvlakking van gevoelens, moeilijkheden met spreken, gebrek aan emotie en gebrek aan initiatief om dingen te ondernemen [3].
Tijdens een psychose is er in de hersenen sprake van een verstoring van de prikkeloverdracht tussen de zenuwen. Hierbij zijn verschillende neurotransmitters zoals dopamine en serotonine betrokken [3].
Antipsychotica
Antipsychotica worden voorgeschreven om psychosen aan te pakken. Ze kunnen vooral de positieve symptomen dempen, maar ook de negatieve symptomen verminderen. Na vier tot zes weken is er een duidelijk effect waar te nemen [3]. Middelen die bij psychosen worden toegepast kunnen we onderverdelen in vier groepen: klassieke antipsychotica, atypische antipsychotica, benzodiazepinen en het middel lithium.
Klassieke antipsychotica beïnvloeden in de hersenen de hoeveelheid van de stof dopamine. Hierdoor nemen de positieve kenmerken van de psychose af. Bijwerkingen: rusteloosheid, stijve spieren, abnormale bewegingen, seksuele problemen en verergering van de negatieve symptomen [4].
Voorbeelden: haloperidol (Haldol®), pimozide (Orap®), chloorpromazine, flufenazine (Anatensol®), perfenazine (Trilafon®) en zuclopentixol (Cisordinol®).
Atypische antipsychotica zijn de nieuwere middelen. Zij beïnvloeden in de hersenen de hoeveelheid van de neurotransmitters serotonine en dopamine. Zij hebben niet alleen invloed op de positieve symptomen maar verminderen ook de negatieve symptomen. Bijwerkingen: bloeddrukverlaging, duizeligheid, droge mond, gewichtstoename, suikerziekte, bloedarmoede en minder zin in seks [4].
Voorbeelden: aripiprazol (Abilify®), clozapine (Leponex®), risperidon (Risperdal®), olanzapine (Zyprexa®) en quetiapine (Seroquel®).
Soms worden bij psychoses ook benzodiazepinen voorgeschreven. Voor de interacties tussen benzodiazepinen en drugs verwijzen we je naar het hoofdstuk over slaapmiddelen.
Lithium (Camcolit®, Litarex® en Priadel®) wordt ingezet bij een manische psychose, omdat het een postitieve invloed heeft op sterke wisselende stemmingen. Hoe lithium (Camcolit®, Litarex® en Priadel®) precies werkt is nog niet bekend, maar het beïnvloedt waarschijnlijk de overdracht van prikkels in de hersenen.