Kun je verslaafd raken aan XTC / MDMA?

De verslavingskans bij XTC is niet heel erg groot. Volgens onderzoek hebben 270.000 mensen in het afgelopen jaar XTC gebruikt (1). Het aantal aanmeldingen bij de verslavingszorg bedraagt 105 (2). Dit op een totaal van 67.103 aanmeldingen. Het aantal aanmeldingen neemt ook af.

XTC is een drug die vooral gebruikt wordt tijdens het uitgaan. Het is dus niet zo dat mensen op maandag wakker worden en dan een XTC-pil moeten hebben. Iets wat bij heroïne bijvoorbeeld wel het geval is.

Dagelijks gebruik of gebruik door de week komt vrijwel niet voor. Wel bestaat er afhankelijkheid in de zin dat je een feestje of avondje dansen niet meer leuk vindt zonder XTC. Men heeft er dan veel voor over om op dat moment een pilletje te scoren. En dat is natuurlijk ook een zekere vorm van afhankelijkheid.

In 2014 is bekeken hoe de gemiddelde XTC cliënt eruitziet (2). Het bleek dat:

• 60% man is
• de gemiddelde leeftijd 24 is
• 65% naast XTC ook problemen heeft met andere middelen (voornamelijk cannabis, cocaïne en amfetamine)

Het verslavingsrisico valt dus mee. Maar bij de beoordeling van een drug moet je ook kijken naar lichamelijke risico’s en maatschappelijke risico’s. De belangrijkste lichamelijke risico’s zijn de kans op oververhitting en beschadiging van bepaalde zenuwen.

Geestelijke afhankelijkheid

Nee.

Lichamelijke afhankelijkheid

Nee.

Tolerantie

Ja, de tolerantieontwikkeling voor het bewustzijnsveranderende effect verschilt van die voor het oppeppende effect.

Om het oppeppende effect te blijven voelen moet je geleidelijk meer gaan slikken. Bij het bewustzijnsveranderende effect werkt dat ‘meer gaan slikken’ op een gegeven moment niet meer. Dat komt omdat de stof (serotonine) in de hersenen die verantwoordelijk is voor het bewustzijnsveranderende effect door XTC gebruik wordt uitgeput. De serotonine moet eerst aangevuld worden voordat je het bewustzijnsveranderende effect weer kunt voelen. Slik je toch meer, dan krijg je alleen nog maar oppeppende effecten. Gebruikers moeten dus enige tijd stoppen om het bewustzijnsveranderende effect weer te voelen.

Ontwenningsverschijnselen

Nee, ontwenningsverschijnselen treden ook bij regelmatig XTC-gebruik niet op.

1. Kerncijfers drugsgebruik 2014, Trimbos Instituut (2015)
2. Kerncijfers 2014, IVZ (2015)

Versie: 18-9-2015