Wat is flakka?
Flakka is een term die vooral in de media gebruikt wordt. Het gaat hier om een NPS of designer drug uit de categorie van de cathinonen. Cathinonen zijn stimulerende middelen. Om welke stof het gaat is niet altijd duidelijk. Het was ooit α-PVP/alfa-PVP (ENG: alpha-PVP), maar wat er bedoeld wordt met de term flakka is over de tijd veranderd. Soms worden stoffen die uit dezelfde familie komen als a-PHP en a-PiHP, ook flakka genoemd. De werking en risico’s lijken erg op elkaar. De dosering kan wel verschillen.
Hoewel de media regelmatig schrijft over flakka, lijkt de groep gebruikers van het middel in Nederland klein te zijn. Dit komt waarschijnlijk omdat het middel meer vervelende effecten heeft dan fijne effecten. Het zou voornamelijk in de regio’s Zeeland en West-Brabant in opkomst zijn.
Werking en risico’s
Als voorbeeld geven we hier wat informatie over a-PVP. Voor informatie over andere stoffen, zie psychonautwiki.
a-PVP werkt zo’n 2 tot 5 uur. Het kan worden gerookt, gesnoven, gespoten of geslikt. Door de groep gebruikers in Nederland wordt het vaak gerookt. Dat geeft een snel effect. Maar maakt het ook erg verslavend. Iemand wil dan snel opnieuw nemen (craving).
Het heeft een werking die volgens sommige gebruikers wat lijkt op die van methamfetamine of cocaïne. Gebruikers krijgen veel energie en voelen zich blij en alert. Iemand kan tijdens gebruik, of zodra het uitwerkt, een sterk verlangen krijgen om het middel opnieuw te nemen (craving). Dit vergroot de kans op verslaving. De dagen na gebruik kan iemand last hebben van een flinke kater en zich depressief voelen.
Lichamelijke effecten en bijwerkingen zijn: stijging van bloeddruk, verhoging lichaamstemperatuur, stimulatie en verhoogde spierspanning, zweten, droge mond, slecht kunnen slapen, grote pupillen.
Flakka is al werkzaam vanaf enkele milligrammen. Iemand kan snel teveel nemen van de drug (overdoseren). In zo’n geval kan een gebruiker onrustig, angstig en argwanend (paranoïde) worden. Er zijn ook incidenten bekend waarbij de gebruikers een epileptische aanval, opwindingsdelier of drugspsychose kregen. Mensen kunnen zich dan bang voelen en worden soms agressief. Video’s van deze ongelukken in de Verenigde Staten zijn op internet gekomen. Hierdoor heeft flakka de bijnaam ‘zombiedrug’ gekregen.
Hoeveel mensen gebruiken flakka?
In Nederland lijkt flakka erg weinig gebruikt te worden. Het is lastig in te schatten om hoeveel gebruikers het gaat. Bij het DIMS (Drugs Informatie Monitoring Systeem), dat via de testservices monitort welke drugs er op de markt zijn in Nederland, wordt zowel a-PVP en ook a-PiHP heel weinig gevonden. Wel is de stof alfa-PVP rond 2017/2018 een aantal keer aangetroffen in andere middelen.
In het begin van 2024 kwam flakka opnieuw regelmatig in het nieuws. Vooral in de regio’s Zeeland en West-Brabant zou sprake zijn van problematisch gebruik. Ook hier zijn nog geen duidelijke cijfers over bekend.
Flakka zou vooral worden gebruikt door mensen die eerder drugs zoals heroïne, GHB en basecoke hebben gebruikt. Het wordt in die scene wel eens gezien als een goedkoop en makkelijk te krijgen alternatief voor deze middelen.
Is flakka legaal?
- Alfa-PVP is in 2017 op de opiumwet (lijst I) geplaatst. Dat betekent dat bezit, handel, productie, invoer en uitvoer van dit middel verboden is.
- a-PHP werd op 25 oktober 2021 toegevoegd aan lijst I van de Opiumwet, tegelijk met 3-MMC en verschillende andere stoffen.
- a-PiHP is in april 2024 op lijst I van de opiumwet geplaatst.
Bronnen / meer informatie
Flakka: wat voor drug is het en wat speelt er nu? – Trimbos-instituut (2024)
Flakka, feit of fictie? Trimbos-instituut legt uit, Trimbos-instituut (2016)
Versie: maart 2024