Hoe kun je de risico’s van tabak verminderen?
Veilig roken bestaat niet. Maatregelen om de risico’s te beperken werken onvoldoende. De enige manier om geen risico te lopen is om te stoppen met roken. Voor alle voordelen op de korte en de lange termijn van stoppen met roken zie de volgende pagina: Wat zijn de voordelen van stoppen met roken?
- Niet over je longen roken is niet risicovrij. Keel-, mond- en slokdarmkanker kunnen nog steeds optreden.
- Roken van filter of van lichte sigaretten biedt geen bescherming tegen het krijgen van longkanker (1). Bij het roken van lichte of filtersigaretten krijg je ook giftige stoffen binnen. Bovendien blijkt dat rokers van lichte sigaretten meer gaan roken of dieper gaan inhaleren om het nicotinepeil op niveau te houden. Zie: Zijn lichte sigaretten beter?
- Ook bij weinig of matig roken krijg je giftige stoffen binnen. Het risico op longkanker en hart- en vaat ziekten blijft bestaan. Volgens een Noors onderzoek hebben mannen die 1 tot 4 sigaretten per dag roken een drie keer grotere kans om aan longkanker of aan hart- en vaat ziekten te overlijden dan mannen die niet roken. Bij vrouwen ligt dit nog ongunstiger (2). Bovendien is het zeer moeilijk om matig te roken. Slechts 7% van de rokers is in staat om 1 a 2 sigaretten per dag te roken. Zie: Is minder roken beter dan veel roken?
Nicotine gebruiken zonder te roken
Er zijn wel methoden waarbij je nicotine binnenkrijgt zonder te roken zoals nicotine snuiven, pruimtabak en uit het Zweden afkomstige ‘Snus’. Bij deze methoden van inname komen geen verbrandingsproducten vrij. Het is daarom veel veiliger dan roken maar de schadelijke werking van nicotine: verhoging van bloeddruk en schade aan de vaatwanden, blijft. Snuiven verhoogt daarbij de kans op neuskanker en het is mogelijk dat ‘snus’ de kans op mondkanker verhoogt.
Er valt wel een grote gezondheidswinst te verwachten als rokers massaal zouden overstappen op ‘snus’. Toch wil het NET (Netwerk Expertisecentrum Tabaksontmoediging) ‘snus’ niet propageren uit angst dat jongeren via ‘snus’ makkelijker de overstap naar roken maken.
E-sigaret
Onderzoek wijst uit dat de e-sigaret wel degelijk schadelijk is maar een minder dan een gewone sigaret. In Nederland wordt het nog niet gebruikt bij officiële behandelingen. Dit komt omdat het nog te kort op de markt is om de schadelijkheid op lange termijn te meten. Er zijn alleen onderzoeken gedaan naar het effect op de korte termijn. Daarnaast houd je de rookgewoonte en de nicotineverslaving ermee in stand. Uit onderzoek blijkt dat de e-sigaret een opstap kan zijn naar het roken van sigaretten.
Bij een gewone sigaret wordt tabak verbrand, waarbij er 1000 carcinogene stoffen vrijkomen. Deze stoffen veroorzaken onder andere (long)kanker en hart- en vaatziekten. Elektronische sigaretten (vapes of e-sigaretten) verdampen een vloeistof die meestal nicotine en een smaakstof bevat. De schadelijke stoffen in e-sigaretten zijn onder andere nicotine, propyleenglycol, glycerol, aldehyden, nitrosamines en metalen. Inhalatie hiervan kan leiden tot irritatie en schade aan de luchtwegen, hartkloppingen en een verhoogde kans op kanker. Vooral zware gebruikers hebben een grote kans op problemen met hun luchtwegen.
Volgens een onderzoek van het RIVM is de damp van de e-sigaret schadelijk voor de gezondheid. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) oordeelt naar aanleiding van het onderzoek dat elektronische sigaretten – zowel met als zonder nicotine – zo onveilig zijn, dat consumenten ze niet langdurig en structureel zouden moeten gebruiken. Wel is het een stuk minder schadelijk voor de gezondheid dan tabak, de NVWA geeft aan dat de risico’s beperkt blijven bij incidenteel gebruik van e-sigaretten, bijvoorbeeld als hulpmiddel bij het stoppen met roken (3).
Sommige rokers in Nederland zijn overgestapt op de elektronische sigaret. Deze rokers wilden het ‘roken’ nog niet opgeven, maar wilden wel graag een alternatief. Of dit dus een goede manier is om te stoppen valt nog te betwijfelen. Stoppen zonder tussenstap van de e-sigaret is beter voor de gezondheid.
Voor meer informatie zie de volgende pagina’s:
Zijn sigaren beter dan sigaretten?
Hoe schadelijk is de e-sigaret/vape?
Is minder roken beter dan veel roken?
Is bij roken van shag het gebruik van een tipje beter?
Bronnen:
(1) Stivoro
(2) BBS news
(3) RIVM
Versie: juli 2020
