LSD: Risico's
Wil je meer weten over de risico’s van LSD? Hieronder lees je alle vragen en antwoorden over de risico’s van LSD. Kan je iets niet vinden? Stel dan je vraag aan een van onze medewerkers via Vraag & Antwoord.
Meer informatie over LSD Informatie over andere middelen
Welke risico’s hebben drugs?
Er zijn risico’s voor:
- de lichamelijke gezondheid
- de geestelijke gezondheid
- misbruik en verslaving
- het sociaal en maatschappelijk functioneren
De risico’s hebben te maken met de stof zelf, met de manier waarop de drugs toegediend worden (bijv. spuiten/roken) en met de maatschappelijke omstandigheden waaronder gebruikt wordt. Het illegaal zijn van een drug brengt extra risico’s met zich mee.
Lichamelijke gezondheid
Bij lichamelijke risico’s kun je een onderscheid maken tussen risico’s op de korte termijn (overdosis) ofwel acute risico’s en risico’s op de lange termijn (het optreden van allerlei lichamelijke ziekten). Bij het ontstaan van lichamelijke risico’s spelen dosis en frequentie van gebruik een belangrijke rol. De risico’s nemen toe naarmate vaker gebruikt wordt.
Geestelijke gezondheid
Drugs kunnen een negatieve invloed hebben op iemands geestelijke gezondheid. De redenen en motieven van gebruik spelen hierbij een belangrijke rol. Als gebruikt wordt om allerlei moeilijkheden uit de weg te gaan ontwikkelt iemand zich niet. Hij leert dan niet om de moeilijkheden te overwinnen.
Verder kunnen drugs door de frequentie van gebruik, een te grote plaats in iemands leven innemen. Hobby’s en vrienden worden dan verwaarloosd. Drugs worden dan heel bepalend voor de keuzes die iemand in zijn leven maakt.
Risico op misbruik en verslaving
Elke drug heeft een risico op misbruik en verslaving. Van elke 100 mensen die ermee beginnen raken er een aantal verslaafd. Bij alcohol gaat 10% van de mensen die ermee begint teveel drinken en wordt 3% verslaafd. Ook bij cannabis zie je dat 10% van de leerlingen die ermee begint dagelijks gaat blowen.
Maatschappelijke risico’s
Door alcohol en drugs kunnen er maatschappelijke problemen komen bijvoorbeeld door geweld, ruzies of rijden onder invloed. Bij drugs kan dat ook al gebeuren omdat illegaal is. Overmatig gebruik van alcohol en/ of drugs leidt verder tot problemen met relaties of werk.
Versie: september 2019
Zit er strychnine in lsd?
Strychnine wordt gebruik als rattengif. Het verhaal van strychnine in lsd is een hardnekkig gerucht. De basis van dit gerucht ligt in 1970 toen iemand op de zwarte markt in de Verenigde Staten LSD wilde kopen en in plaats van LSD strychnine kreeg. Deze persoon is daaraan overleden.
Het product dat hij gekocht had, bevatte helemaal geen LSD maar alleen strychnine. Daarna zijn in de VS honderden samples LSD onderzocht maar strychnine is nooit gevonden. Door de vele aandacht die deze zaak heeft gekregen is het strychnineverhaal maar blijven rondzingen. In Nederland is strychnine nooit bij de drugs testservice aangetroffen.
In Nederland is de verkoop van strychnine bevattende producten verboden. Strychnine kan leiden tot convulsies, spiertrekkingen en spierstijfheid. Overlijden is meestal een gevolg van verstikking.
Er is geen reden te bedenken waarom men strychnine aan LSD zou toevoegen. VanLSD heb je maar weinig nodig. De hoeveelheid varieert van enkele tientallen tot enkele honderden microgram. Een microgram is 1/1000 milligram. Strychnine kan dodelijk zijn vanaf een hoeveelheid van 5 mg. Die hoeveelheid past waarschijnlijk niet op een papertrip.
Versie: juni 2020
Is LSD schadelijk voor de hersenen?
LSD wordt geslikt en bereikt via het bloed de hersenen. Daar beïnvloedt LSD de manier waarop zenuwen signalen aan elkaar doorgeven. Zenuwen doen dat met behulp van bepaalde stofjes. Deze overdrachtsstoffen worden neurotransmitters genoemd. LSD beïnvloedt vooral de werking van dopamine en serotonine. Er is geen bewijs van hersenbeschadiging door LSD-gebruik. Hier moet wel bij gezegd worden dat er maar weinig onderzoek naar de werking en mogelijk schade van LSD in de hersenen gedaan is.
Moeilijke ervaring
LSD kan een heftige tripervaring geven. Het kan voorkomen dat iemand verward en angstig wordt tijdens de trip. Nare gedachten kunnen opkomen of het is niet duidelijk meer wat de trip is en wat de realiteit. Dit kan voor een moeilijke ervaring zorgen. Soms ook wel een bad trip genoemd. Alhoewel een moeilijke ervaring niet altijd ‘bad’ hoeft te zijn. Afhankelijk van de ervaring kan het ook leerzaam zijn. Dit is afhankelijk van hoe iemand die ervaring door komt.
Als je een moeilijke ervaring gehad hebt, bespreek die dan met je tripgenoten of iemand anders waar je je bij op je gemak voelt. Het is belangrijk om dit een plaatsje te geven en het te verwerken. In extreme gevallen kan zo’n ervaring een traumatische ervaring worden. Dit komt gelukkig weinig voor.
Een moeilijke ervaring is waarschijnlijk niet schadelijk voor de hersenen, maar kan wel voor psychologische schade zorgen.
Het beeld dat iemand een keer LSD neemt en daarna permanent psychotisch of schizofreen wordt is echter onjuist. Bij mensen met aanleg voor psychoses kan LSD-gebruik de druppel zijn die zorgt voor een psychotische episode. Ook kan het een psychose verergeren en zorgen voor terugval.
Andere schade
Er is verder ook geen bewijs dat tripmiddelen zoals LSD schade toebrengen aan organen of het genetisch materiaal (DNA). De giftigheid van LSD is zeer laag. Schattingen suggereren dat een dodelijke dosis LSD tenminste 1000 keer de werkzame dosis is, dat is een zeer brede veiligheidsmarge. De lichamelijke risico’s van LSD zijn, voor zover bekend, verwaarloosbaar.
Het ondergaan van een LSD-trip is een intensieve ervaring. Het is niet iets wat iemand vaak doet. Kans op verslaving is er dan ook nauwelijks.
Bron:
Alcohol en drugs, gebruik en misbruik. Bohn Stafleu van Loghum. Houten 2008
Versie: augustus 2020
Kun je flashbacks krijgen van drugs?
De enige drug waarvan gezegd wordt dat je er flashbacks van kunt krijgen zijn tripmiddelen (paddo’s en LSD bijvoorbeeld). Een flashback heeft niks meer te maken met de drug, maar ontstaat doordat je in een situatie terecht komt die je sterk doet denken aan wat je tijdens de trip meemaakte. Het is als ware een hele sterke en levendige herinnering aan de ervaring. Een flashback door druggebruik is te vergelijken met een flashback bij iemand met een oorlogstrauma. Je herbeleeft dingen op een heel sterke manier.
Flashbacks komen weinig voor. Maar als ze voorkomen kan het wel een even schrikken zijn.
Geen LSD-restant
Over LSD wordt wel eens gezegd dat de stof zich zou opslaan in je ruggengraat en dat je hierdoor jaren later een flashback kan krijgen. Dit is onjuist. LSD wordt door het lichaam volledig afgebroken en uitgescheiden en blijft tot 72 uur aantoonbaar in de urine. Alle LSD is dan dus het lichaam uit. Het krijgen van een flashback jaren later heeft dus niets te maken met de stof LSD, want die is binnen 72 uur volledig uit je lichaam verdwenen.
Werking van herinneringen
Een flashback door LSD (of paddo’s) ontstaat op eenzelfde manier als de flashbacks die mensen kunnen krijgen, die kampen met een trauma. Ze komen jaren erna in een situatie terecht die hen doet denken aan de traumatische situatie. Wat er dus gebeurt is dat een nieuwe situatie een oude herinnering oproept waardoor je kort opnieuw meemaakt wat er toen gebeurde. Ditzelfde kan gebeuren met tripmiddelen.
Stel dat je paddenstoelen gebruikte op het strand. Als je dan een jaar later op het strand komt kun je ineens weer heel sterk denken aan die paddenstoelervaring. Je beleeft het dan als het ware weer een beetje. Die beleving is uiteraard veel en veel zwakker en zuiver psychisch.
Blowen of vermoeidheid
Een flashback of levendige herinnering kan ook opgeroepen worden door te blowen. Het blowen activeert dan de herinnering aan de ervaring. Ook heel erg vermoeid zijn zou kunnen bijdragen aan het krijgen van een flashback.
Versie: juni 2020
Wat kun je doen om een bad trip te voorkomen?
Effecten van drugs zijn afhankelijk van drie factoren: de drug zelf, de persoon en de omgeving waarin hij gebruikt. Deze factoren worden ook wel drugs, set en setting genoemd.
Drug:
Bad trips komen het meest voor bij tripmiddelen zoals lsd, paddo’s en hasj en wiet maar bij andere middelen kan je ook een bad trip krijgen.
Persoon (set):
Lichamelijke en geestelijke conditie zijn mede bepalend of een bad trip al of niet optreedt. Is de gebruiker gespannen of gestrest, is hij depressief of vrolijk? Heeft hij een lichamelijke of geestelijke aandoening? Gebruikers die zich evenwichtig en optimistisch voelen en lichamelijk goed uitgerust en gezond zijn, hebben minder kans op een bad trip.
Omgeving (setting):
Is het rustig of druk, is de omgeving veilig of onveilig? Mensen die in een veilige, vertrouwde en bekende omgeving zijn en zich in goed gezelschap bevinden, hebben minder kans op een bad trip.
Voorbereiding
Als gebruikers een tripmiddel willen nemen, moeten zij met deze factoren rekening houden en zich goed voorbereiden.
Een goede voorbereiding betekent dat gebruikers:
- Enkele uren voordat ze een trip nemen, een gezonde en lichte maaltijd nuttigen.
- Er voor zorgen dat ze gedurende de trip fruit, vruchtensappen en of kruidenthee bij de hand hebben.
- Een kleine dosis nemen. Het is immers meestal niet bekend welke sterkte het middel dat ze nemen heeft. Beter nog is het om de drugs te laten testen.
- Alleen in een vertrouwde, veilige omgeving gebruiken.
- Er voor zorgen dat er altijd mensen bij zijn die ze vertrouwen.
- Er voor zorgen dat er altijd iemand bij is die niet gebruikt en die nuchter is (een tripsitter).
- De trip over zich heen laten komen en niks forceren.
- Goed reageren als het fout gaat.
- Als dat toch gebeur moeten gebruikers proberen zich te ontspannen, een rustige omgeving opzoeken en proberen aan plezierige niet bedreigende dingen te denken.
- Drugs niet combineren met andere drugs
- De tijd nemen om bij te komen.
- Tijdens en vlak na de trip nooit deelnemen aan het verkeer.
Versie: augustus 2019
Wat moet je doen wanneer iemand een bad trip heeft?
Een trip kan verkeerd vallen. Deze ervaring kan extreem angstaanjagend zijn. Belangrijk is om op een goede manier op een bad trip te reageren. De Haight-Ashbury kliniek in de Verenigde Staten heeft hiervoor een aantal richtlijnen ontwikkeld (1). Afgekort heten die richtlijnen ARRRT ofwel:
- acceptance
- reduction of stimuli
- reassurance
- rest
- talk-down
Dus:
Acceptance
Accepteer de gebruiker. Ga niet oordelen of veroordelen. Zorg dat de gebruiker je vertrouwt.
Reduction of stimuli
Ga naar een rustige omgeving. Geen lichten of harde muziek.
Reassurance
Vertel de gebruiker dat hij bad trip meemaakt. Zeg hem dat hij op een veilige plek is tussen aardige mensen.
Rest
Zorg dat de gebruiker zich kan ontspannen.
Talk down
Probeer de gebruiker met praten rustig te maken. Heb het over vredige, niet bedreigende dingen. Vermijd onderwerpen die angst of een sterke reactie oproepen. Praat op een kalme manier zonder stemverheffing. Vermijd snelle bewegingen. Laat de gebruiker nooit alleen.
Als de gebruiker nog zelfstandig kan slikken, kun je iets zoets te drinken aanbieden. Als de hevige onrust aanhoudt en de gebruiker agressief wordt of gevaarlijke dingen gaat doen, bel dan altijd 112.
Versie: augustus 2019
Wat is een tripsitter?
Een tripsitter is een persoon die nuchter blijft om iemand anders trip (bij gebruik van psychedelica of andere middelen) te begeleiden. Dit kan een kennis zijn of iemand uit je vriendengroep. Het is belangrijk dat je je op je gemak voelt bij die persoon. Wanneer jij onder invloed merkt dat je ergens mee zit, of dat je het moeilijk hebt in je trip, kan je dit kwijt bij de tripsitter.
De tripsitter kan je dan helpen om uit die vervelende gedachten te komen. Of de tripsitter zorgt er voor dat je geen rare dingen doet.
Ook bij gebruik van psychedelica in onderzoeken wordt een professionele begeleider vaak een tripsitter genoemd.
Versie: oktober 2023
Welke drug is de gevaarlijkste?
Hoe gevaarlijk drugs voor je zijn als je ze gebruikt hangt van veel dingen af.
Er is de afgelopen jaren veel onderzoek gedaan naar hoe schadelijk drugs zijn. Onderzoekers kijken dan naar de schade naar de gebruiker en schade naar de bevolking.
Het laatste onderzoek is gedaan in Duitsland in 2020. Daaruit kwam de lijst hieronder. De volgorde is van meest schadelijke drugs (bovenaan) naar minst schadelijk drugs (onderaan):
1. Crack
2. Methamfetamine (Crystal meth)
3. Heroïne
4. Alcohol
5. Cocaïne
6. GHB
7. Amfetamine (speed)
8. Cathinonen (Miauw miauw, 3-MMC, Flakka)
9. Synthetische cannabis
10. MDMA (XTC)
11. Ketamine
12. Benzodiazepines (slaap-en kalmeringsmiddelen)
13. Cannabis
14. Paddo’s/Truffels
15. LSD
In de afgelopen jaren zijn er verschillende onderzoeken gedaan in Europa. De resultaten zijn allemaal ongeveer hetzelfde, maar de nieuwste onderzoeken houden rekening met nieuwere drugs.
Onderzoek in Nederland
In Nederland is er in 2009 ongeveer hetzelfde onderzoek gedaan naar de schadelijkheid van drugs.
Daarbij werd gekeken naar de volgende categorieën:
- Hoe schadelijk of giftig een middel direct is voor je lichaam.
- De schadelijkheid van een middel over een langere tijd.
- Hoe verslavend het middel is.
- Sociale schade op het niveau van de gebruiker. Bijvoorbeeld het verliezen van je relaties, je baan of je huis.
- Sociale schade op het niveau van de bevolking. Bijvoorbeeld drugs criminaliteit, zorg kosten voor Nederland.
Hieronder kan je per categorie zien hoe verschillende drugs scoren van meest schadelijk naar minst schadelijk.
Directe lichamelijke schade | Schade over een lange tijd | Verslaving | Sociale schade voor de gebruiker | Sociale schade voor de bevolking |
Heroïne | Tabak | Heroïne | Crack | Alcohol |
Crack | Crack | Crack | Heroïne | Tabak |
Methamfetamine | Alcohol | Tabak | Alcohol | Crack |
Alcohol | Methamfetamine | Methamfetamine | Tabak | Heroïne |
Cocaïne | Cocaïne | Cocaïne | Cocaïne | Cocaïne |
GHB | Heroïne | Alcohol | Methamfetamine | Cannabis |
Amfetamine | Amfetamine | Amfetamine | Amfetamine | Benzo’s |
Ketamine | Cannabis | Benzo’s | GHB | Amfetamine |
LSD | MDMA (XTC) | GHB | Cannabis | MDMA (XTC) |
MDMA (XTC) | Khat | Cannabis | Benzo’s | GHB |
Benzo’s | Ketamine | Ketamine | MDMA (XTC) | Methamfetamine |
Paddo’s | Benzo’s | Khat | Ketamine | Ketamine |
Cannabis | GHB | MDMA (XTC) | LSD | Paddo’s |
Tabak | LSD | Paddo’s | Paddo’s | LSD |
Khat | Paddo’s | LSD | Khat | Khat |
Soms kan een middel een hele negatieve invloed hebben op je leven. Maar als maar weinig mensen dat middel gebruiken, dan valt het effect op de hele bevolking mee. Sommige middelen zijn bij één keer gebruiken niet heel slecht voor je gezondheid. Maar als je die middelen vaak en voor een lange tijd gebruikt, kan je er erg ziek van worden.
Daarom zie je in de tabel hierboven soms een middel met een hele lag score, maar in de andere rij weer met een hoge score.
Als het onderzoek nu opnieuw gedaan zou worden, zouden sommige middelen anders scoren. Over GHB hebben we in de afgelopen 10 jaar geleerd dat het een erg verslavend middel is. Dit middel zou hoger op de lijst staan dan het nu staat. Ook nieuwe middelen, zoals 3-MMC en andere designer drugs die toen nog niet bestonden of weinig werden gebruikt, staan niet in de lijst.
Wat zijn de meest verslavende drugs?
Of een drug verslavend is heeft te maken met:
- De eigenschappen van de drug.
- De manier waarop iemand de drug gebruikt.
- Hoe vaak iemand gebruikt.
Eigenschappen van de drug
Drugs kunnen verschillende eigenschappen hebben die het verslavend maken.
Dat heeft te maken met:
- De sterkte. Sommige drugs hebben een sterker effect op je hersenen.
- Hoe snel er tolerantie ontstaat. Dat betekent dat je al snel meer moet gebruiken van een drug om een effect te voelen.
- Ontwenningsverschijnselen. Je merkt dan dat als je stopt met het middel je last krijgt van vervelende of nare bijwerkingen.
- Cravings. Je hebt dan trek in de drug. Je wil de drug snel weer opnieuw nemen.
Manier van gebruiken
Ook de manier waarop je een middel gebruikt speelt een rol. Hoe sneller je het effect voelt nadat je een middel hebt gebruikt, hoe verslavender dat middel is. Roken en spuiten leiden dus sneller tot verslaving dan eten of slikken.
Van meest naar minder verslavend:
- Roken
- Spuiten
- Snuiven
- Slikken
Hoe vaak iemand gebruikt
Gebruik je een middel regelmatig? Dan is de kans op verslaving groter dan wanneer je het weinig gebruikt.
Versie: december 2023
Risico’s van lsd verminderen
Effecten van drugs zijn afhankelijk van drie factoren: de drug zelf, de persoon en de omgeving waarin hij gebruikt. Deze factoren worden ook wel drugs, set en setting genoemd.
Drug:
Bad trips kunnen optreden bij tripmiddelen zoals lsd, paddo’s en hoge doseringen hasj en wiet.
Persoon (set):
Lichamelijke en geestelijke conditie zijn mede bepalend of een bad trip al of niet optreedt. Is de gebruiker gespannen of gestrest, is hij depressief of vrolijk? Heeft hij een lichamelijke of geestelijke aandoening? Gebruikers die zich evenwichtig en optimistisch voelen en lichamelijk goed uitgerust en gezond zijn, hebben minder kans op een bad trip.
Omgeving (setting):
Is het rustig of druk, is de omgeving veilig of onveilig?Mensen die in een veilige, vertrouwde en bekende omgeving zijn en zich in goed gezelschap bevinden, hebben minder kans op een bad trip.
VOORBEREIDING
Als gebruikers een tripmiddel willen nemen, moeten zij met deze factoren rekening houden en zich terdege voorbereiden.
Een goede voorbereiding betekent dat gebruikers:
- Enkele uren voordat ze een trip nemen, een gezonde en lichte maaltijd nuttigen.
- Er voor zorgen dat ze gedurende de trip fruit, vruchtensappen en of kruidenthee bij de hand hebben.
- Een kleine dosis nemen. Het is immers meestal niet bekend welke sterkte het middel dat ze nemen heeft. Beter nog is het om de drugs te laten testen.
- Alleen in een vertrouwde, veilige omgeving gebruiken.
- Er voor zorgen dat er altijd mensen bij zijn die ze vertrouwen.
- Ervoor zorgen dat er altijd iemand bij is die niet gebruikt en die nuchter is.
- De trip over zich heen laten komen en niks forceren.
- Goed reageren als het fout gaat.
- Als dat gebeurt moeten gebruikers proberen zich te ontspannen, een rustige omgeving opzoeken en proberen aan plezierige niet bedreigende dingen te denken.
- Lsd nooit combineren met andere drugs.
- De tijd nemen om bij te komen.
- Tijdens en vlak na de trip nooit deel nemen aan het verkeer, ook niet als ze nog een beetje loom zijn.
Wat moet je doen wanneer iemand een bad trip heeft?
Een trip kan verkeerd vallen. Deze ervaring kan extreem angstaanjagend zijn. Belangrijk is om op een goede manier op een bad-trip te reageren. De Haight-Ashbury kliniek in de Verenigde Staten heeft hiervoor een aantal richtlijnen ontwikkeld. Afgekort heten die richtlijnen ARRRT ofwel:
- acceptance
- reduction of stimuli
- reassurance
- rest
- talk-down (1)
Dus:
• Acceptance
Accepteer de gebruiker. Ga niet oordelen of veroordelen. Zorg dat de gebruiker je vertrouwt
• Reduction of stimuli
Ga naar een rustige omgeving. Geen lichten of harde muziek.
• Reassurance
Vertel de gebruiker dat hij bad-trip meemaakt. Zeg hem dat hij op een veilige plek is tussen aardige mensen.
• Rest
Zorg dat de gebruiker zich kan ontspannen.
• Talk down
Probeer de gebruiker met praten rustig te maken. Heb het over vredige, niet bedreigende dingen. Vermijd onderwerpen die angst of een sterke reactie oproepen. Praat op een kalme manier zonder stemverheffing. Vermijd snelle bewegingen. Laat de gebruiker nooit alleen.
Eventueel kun je, als hij nog zelfstandig kan slikken, hem iets zoiets te drinken geven. Als de hevige onrust aanhoudt, hij agressief wordt of gevaarlijke dingen gaat doen, moet je altijd 112 bellen.
Kunnen drugs psychoses veroorzaken?
Er wordt vaak gezegd dat drugs psychoses kunnen veroorzaken. Echter moet iemand er waarschijnlijk wel een aanleg voor hebben. Drugs werken dan als een trigger (opwekker). Ook kunnen drugs leiden tot een terugval in een psychose.
Bij heftig gebruik kan iemand die niet gevoelig is, heel soms een tijdelijk psychotisch beeld vertonen. In een enkel geval ontwikkelt zich dan toch een chronische psychose. Maar mogelijk bestond er dan toch al een aanleg voor een psychose. Het vaststellen of dit wel of niet het geval was, zal achteraf altijd moeilijk blijven. Het is dus een ‘kip of het ei’-verhaal. Was de aanleg voor psychose er al voor het gebruik van de drugs? Of kunnen drugs zelf psychoses veroorzaken?
We bespreken in dit artikel de kans op psychoses bij de volgende drugs:
- Hasj / wiet
- Amfetamine (speed)
- Cocaïne
- XTC (MDMA)
- Heroïne
- LSD / tripmiddelen
- Absint
Ook bij gebruik van andere, minder bekende of nieuwe middelen (designer drugs of NPS) kunnen de kans op een psychose groter maken. Zoals 3-MMC of andere cathinonen. Dat zijn opwekkende middelen die qua effect lijken op cocaïne of XTC. Met name bij veelvuldig gebruik in combinatie met geen of weinig slaap wordt de kans hierop vergroot.
Psychose door hasj of wiet
Als iemand gevoelig is voor schizofrenie, kan gebruik van cannabis de kans vergroten dat zich schizofrenie ontwikkelt. Die kans wordt groter als iemand op heel jonge leeftijd begint met blowen. Als schizofrenie in de familie voorkomt, is het raadzaam om niet te blowen.
Het gebruik van hasj of wiet op jonge leeftijd vergroot ook de kans op het ontwikkelen van depressies.
Psychose door amfetamine (speed)
Langdurig en overmatig gebruik van amfetamine kan leiden tot een psychose. Gebruikers hebben het gevoel achtervolgd te worden. Soms zijn er hallucinaties. De gebruiker ziet dan bijvoorbeeld glassplinters of kristallen. De gebruiker heeft soms ook het gevoel dat er op of onder zijn huid beestjes zitten.
Als het gebruik stopt, is de psychose na een paar dagen voorbij. Als iemand heel heftig heeft gebruikt, kan de psychose langer duren.
Psychose bij cocaïne
Ook bij cocaïne kan langdurig gebruik tot psychoses leiden. Ook hier zie je achtervolgingswanen. Dat komt doordat cocaïne het schrikcentrum in de hersenen overmatig prikkelt. Je schrikt de hele tijd en zoekt dan naar een oorzaak. Als vanzelf ga je dan denken dat iemand je kwaad wil doen.
Soms kunnen mensen ook zeer agressief worden.
Bij cocaïne treden vaak depressies op. Mensen zijn somber, apathisch, moe, futloos of eten en slapen niet meer.
Psychose door XTC (MDMA)
Er zijn een aantal gevallen beschreven waarbij mensen na het gebruiken van XTC psychotisch werden, vaak met achtervolgingswanen. Soms had de psychose een chronisch karakter.
Ook kan door het gebruik van XTC een paniekstoornis optreden. In een enkel geval hield die een paar maanden aan.
Depressies zijn ook beschreven. Soms ontwikkelden de depressies zich direct na het gebruik van XTC, soms na verloop van tijd.
Vooral voor personen die gevoelig zijn voor het ontwikkelen van een psychose of depressie, is XTC riskant. XTC kan de psychose of depressie dan versnellen.
Psychose door heroïne
Een psychose als gevolg van heroïnegebruik komt in de praktijk weinig voor. Opiaten werken dempend en angstremmend en vormen hierdoor een lager risico voor het opwekken van een psychose dan andere middelen. Soms wordt heroïne gebruikt bij zelfmedicatie. De persoon met een psychose probeert de symptomen te dempen door heroïne te gebruiken.
Hallucinaties, rare gedachten en verwardheid kunnen tijdens het gebruik wel voorkomen, maar er wordt nog niet direct gesproken van een psychose. Als een gebruiker gaat ontwennen kunnen angst en achtervolgingswaanzin ontstaan. Was iemand al psychotisch, dan kan de gebruiker sneller meer klachten krijgen.
Psychose door LSD (en andere tripmiddelen)
LSD kan leiden tot een psychose met angsten, hallucinaties en verwardheid. Meestal is dit na een paar dagen of weken weer over. Soms duurt het langer. Het effect van LSD kan wel lijken op een psychose op het moment dat je het gebruikt. Deze gemoedstoestand verdwijnt als de LSD is uitgewerkt.
Dit is ook het geval bij andere tripmiddelen, zoals paddo’s/truffels, 2C-B of andere minder bekende tripmiddelen (NPS).
De juiste set en setting spelen een belangrijke rol bij deze middelen en een goede voorbereiding hierin kan bijdragen aan het verkleinen van risico’s. Zie ook: Welke effecten kunnen drugs hebben (set, setting en middel)
Psychose bij absint
Ook de vroeger veelgebruikte sterke drank absint (eind 19e eeuw) kan een psychiatrisch beeld tot gevolg hebben dat lijkt op een psychose, het zogenoemde absintisme.
Versie: december 2023
Waar moet ik rekening mee houden als in drugs wil gebruiken ten tijde van het coronavirus?
Het gebruik van drugs is nooit zonder risico, maar door het coronavirus moet je met nog meer dingen rekening houden. Ben je toch van plan drugs te gebruiken? Unity heeft hier een informatieve pagina voor gemaakt, bekijk deze hier:
Coronavirus en alcohol, tabak en ander drugsgebruik
Waarom zijn drugs schadelijk voor het lichaam?
Lichamelijke schade door gebruik van drugs kan ontstaan door:
- De drug zelf.
- De toedieningswijze.
- De omstandigheden waaronder gebruikt wordt.
Op alle drie de punten kun je maatregelen nemen om de risico’s te beperken.
De drug zelf
Sommige drugs zijn giftig. Alcohol is bij overmatig gebruik een uiterst giftige stof. Het is schadelijk voor je hersenen, lever en maag. Ook xtc kan bepaalde hersencellen beschadigen. Cocaïne en amfetamine belasten het hart en de bloedvaten. Amfetaminen kunnen ook bepaalde hersencellen beschadigen. Sommige drugs leiden snel tot een overdosis. Heroïne en GHB zijn hier voorbeelden van.
Maatregelen om de risico’s te beperken zijn in veel gevallen mogelijk. Meestal door niet te veel en niet te vaak te gebruiken. Schade aan je longen is moeilijk te voorkomen. Ook bij heel weinig roken kan al schade optreden. Zo is bekend dat door meeroken van tabak (en dat is toch echt weinig roken) elk jaar al een paar duizend mensen overlijden.
Toedieningswijze
De toedieningswijze van een drug kan de schade verder vergroten. Roken of inhaleren van tabak, cannabis of van heroïne en basecoke dampen is uiterst schadelijk voor de longen. Door snuiven van cocaïne kan het neusslijmvlies uitdrogen en gaan ontsteken. Spuiten gebeurt vaak onhygiënisch waardoor de risico’s op aderontsteking toenemen. Door het gebruik van spuiten van anderen kunnen allerlei ziektes overgedragen worden zoals hepatitis en hiv.
Door een verstandige toedieningswijze kun je de risico’s beperken.
- Diep inhaleren van hasj en wiet bijvoorbeeld is volstrekt onnodig. Alle THC wordt al in het begin van de longen opgenomen. Door niet te diep te inhaleren kun je de teneerslag sterk verminderen.
- Ook de risico’s van snuiven kun je beperken. Door de cocaïne fijn te maken, je neus daarna met lauw water na te spoelen en door geen kokertjes te gebruiken die al door anderen zijn gebruikt (i.v.m. hepatitis).
- Door altijd een nieuwe spuit te gebruiken kun je de risico’s van spuiten beperken. Als je als druggebruiker spuit zoals een diabetes patiënt kun je veel leed voorkomen.
Omstandigheden
De omstandigheden waaronder gebruikt moet worden dragen extra bij aan de risico’s. Drugs zijn illegaal waardoor er geen controle is op de kwaliteit. Soms worden bestrijdingsmiddelen gebruikt bij de teelt. Ook worden drugs soms versneden met gevaarlijke stoffen.
Het illegaal zijn, zorgt er ook vaak voor dat druggebruikers niet aan nieuwe spuiten kunnen komen waardoor zij wel onveilig moeten gebruiken. Raken druggebruikers verslaafd dan worden de levensomstandigheden steeds moeilijker. Alles draait om drugs en het je zelf verzorgen schiet erbij in. Ook daardoor worden de risico’s groter. Ook hier kunnen de risico’s enigszins beperkt worden. Met name door er voor te zorgen dat er behalve op ontwenning gerichte hulpverlening, ook hulpverlening is, die druggebruikers opvangt en voorzieningen biedt als methadonverstrekking en spuitomruil.
Versie: oktober 2019
Kunnen drugs een verdoving beïnvloeden?
Ja, drugs kunnen een verdoving beïnvloeden. Sommige middelen waaronder speed en ketamine kunnen de effecten van een verdoving verminderen waardoor deze minder goed werkt.
Bij een enkele keer gebruik hangt het er natuurlijk wel van af hoelang geleden er is gebruikt. Als het 1 keer was, een paar weken geleden, dan zal dit geen effect hebben op verdoving of narcose.
Bij regelmatiger gebruik, wanneer er tolerantie is opgebouwd, kan dit er voor zorgen dat een narcose of verdoving minder goed werkt. Dan heb je dus meer verdoving nodig hebt om niets te voelen.
Een arts zal hier ook altijd naar vragen voordat hij een verdoving/narcose toedient. Als hij dit niet doet, is het zeker aan te raden hier zelf open over te zijn en dit eerlijk te vertellen. Hierdoor kom je niet in de problemen. Een arts is er om jou te helpen en zal de verdoving hier vervolgens op aanpassen.
Versie: september 2019
Is druggebruik slecht voor je geestelijke ontwikkeling?
Druggebruik kan zowel een negatieve invloed als een positieve invloed hebben op de geestelijke ontwikkeling. Wie opgroeit, moet veel keuzes maken. Soms kun je daar onzeker van worden. Dat hoort bij opgroeien, maar het kan ook beangstigend of onprettig zijn. Soms gaan jongeren drugs gebruiken om maar geen last te hebben van deze onprettige gevoelens. Ze willen de lastige keuzes die ze moeten maken het liefst vergeten. Als je om deze reden gaat gebruiken kunnen drugs je ontwikkeling remmen.
Bij opgroeien hoort dat je veel dingen moet leren. Je moet ontdekken wie je bent, wat je later wil gaan doen, wat je wel leuk en wat je niet leuk vindt. Soms wil je de lastige keuzes die je moet maken het liefst vergeten. Als je om deze reden drugs gaat gebruiken kun je in je ontwikkeling geremd worden. Je staat stil en komt niet verder.
In de behandeling zie je soms jongeren van rond de 30 die bijvoorbeeld al 10 jaar dagelijks blowen. Van hun vrienden is iedereen om hun heen klaar met school, getrouwd en heeft een baan. Zij gebruiken echter nog steeds en zijn niets opgeschoten. Als ze dan willen stoppen of minderen met gebruik merken ze dat dat moeilijk is.
Drugs kunnen ook een positieve invloed hebben op de geestelijke ontwikkeling. Drugs worden niet voor niets ook geestverruimende middelen genoemd. Sommige mensen ervaren dat door het gebruik van drugs hun geestelijke ontwikkeling is gegroeid. Mensen die vast zitten in hun denkwijze en bijvoorbeeld niet verder komen met een project kunnen door het gebruik van drugs opeens ‘out of the box’ denken en zo op dingen komen waar ze niet eerder aan hadden gedacht. Op die manier kan het ook een positieve invloed hebben op je geestelijke ontwikkeling. Maar alleen als er gebruikt wordt wanneer iemand zich geestelijk en lichamelijk goed voelt.
Versie: augustus 2019
Hoe kun je aan drugspreventie doen?
Drugspreventie is het voorkomen dat mensen drugs gaan gebruiken of om schade die drugs tot gevolg kan hebben te voorkomen. Dit kan via:
- Beperken van de beschikbaarheid van drugs
- Voorlichting
- Zo snel mogelijk reageren op beginnende problemen
Met het beperken van de beschikbaarheid werp je drempels op om het middel te gaan gebruiken. Het gaat dan om zaken als: het verminderen van het aantal verkooppunten of het verhogen van de prijzen. Met voorlichting kan geprobeerd worden om gebruik te voorkomen, gebruik uit te stellen of de risico’s van gebruik te beperken. In een vroeg stadium signaleren van problemen kan voorkomen dat problemen uit de hand lopen.
Beperken beschikbaarheid
Via de Opiumwet, de wet waarin productie, verkoop, bezit, import en export van drugs strafbaar is gesteld, wordt geprobeerd te voorkomen dat drugs verkrijgbaar zijn. Het handhaven van de Opiumwet is niet het werk van preventie maar van politie en justitie. Een totaal verbod is de meest radicale maatregel en die maatregel wordt in geval van drugs vaak toegepast.
Alcohol, cafeïne, tabak en gokken zijn niet verboden. Wel kan geprobeerd worden om via allerlei wetten en regels gebruik zoveel mogelijk te beperken. Preventie kan vanuit haar invalshoek ook aandringen op dergelijke regels. Het gaat dan om zaken als het instellen van leeftijdsgrenzen (geen alcohol onder de 18), verminderen van het aantal verkooppunten (geen alcoholverkoop in benzinestations), verhogen van prijzen, etc.
Dit soort maatregelen kunnen door parlement en regering genomen worden maar ook gemeenten en organisaties, zoals scholen of bedrijven, kunnen allerlei maatregelen nemen die de beschikbaarheid beperken. Gemeenten kunnen voorwaarden stellen aan een vergunning voor het schenken van alcoholhoudende drank. In de vergunning kan ook iets gezegd worden over sluitingstijden, happy hours en de toegangsleeftijd.
Het verbieden van drugs heeft ook diverse andere ongewenste effecten. Je kan denken aan vervuiling, het krijgen van een strafblad bij een kleine overtreding en milieuvervuiling. Het verbieden van drugs is een vaak gekozen strategie van politici, maar het is de vraag of het de beste strategie is als de gezondheid van de bevolking als belangrijkste aspect gekozen wordt.
Voorlichting
Via voorlichting kan geprobeerd worden de vraag naar drugs te verminderen. Voorlichting kan zich richten op twee groepen:
- Mensen die nog niet gebruiken.
- Mensen die al wel (regelmatig) gebruiken.
Bij mensen die nog niet gebruiken is het doel van de voorlichting veelal het versterken van de keuze om niet te gebruiken. Vooral op scholen wordt veel aandacht aan drugsvoorlichting besteed. Landelijk en regionaal is het project Helder op School ontwikkeld. Door middel van dit project worden scholen gestimuleerd aandacht te besteden aan alcohol- en drugspreventie. Het project is geëvalueerd en het blijkt effectief te zijn. Voorlichting kan ook op massamediale wijze gevoerd worden. Via internet, radio, televisie en via billboards.
Hieruit blijkt dat preventie vooral afgestemd moet zijn op leeftijd en niveau.
Voorlichting kan zich ook richten op mensen die al wel gebruiken. Het doel is dan de risico´s van gebruik zoveel mogelijk te beperken. In dit soort van voorlichting worden tips gegeven over zo verstandig mogelijk gebruik. Bij cannabis, maar ook bij XTC, wordt een dergelijke aanpak gevoerd. In coffeeshops vind je vaak voorlichtingsmateriaal met tips over zo verantwoord mogelijk gebruik. Ook aan XTC-gebruikers is veel voorlichting gegeven om de risico’s zoveel mogelijk te beperken. Zo wordt aan gebruikers aangeraden om in ieder geval hun pil te laten testen. Soms vindt de voorlichting door leeftijdsgenoten en leefstijlgenoten plaats (peer-education). Ook dat blijkt positief te werken. Twee bekende peer projecten zijn Unity en Connect.
Ook voor de groep mensen die niet kunnen stoppen met gebruik zijn er programma’s om risico’s te voorkomen. Denk aan spuitenruil programma’s, gebruikersruimten en medische heroïne- verstrekking.
Tijdig reageren op riskant gedrag.
Preventie kan ook proberen ervoor te zorgen dat er zo snel en zo vroeg mogelijk gereageerd wordt op uit de hand lopend alcohol- of druggebruik. Het uit de hand lopen van drugsgebruik vindt plaats lang voordat mensen de weg naar de hulpverlening zoeken. Bij alcohol lopen mensen regelmatig jarenlang rond met steeds groter wordende alcoholproblemen, voordat ze besluiten er iets aan te doen. Bij drugs gaat dat meestal sneller. Door vrienden, ouders maar ook beroepskrachten als maatschappelijk werkers, artsen etc. te informeren over hoe ze op beginnend problematisch gebruik kunnen reageren, kan veel onheil voorkomen worden.
Ook internet biedt tegenwoordig veel mogelijkheden om te reageren op riskant gedrag. Op deze site staan testen waarmee je kunt nagaan of je riskant gebruikt. Ook wordt op internet advies op maat aangeboden en zijn er zelfhulpprogramma’s. Bij advies op maat vul je een vragenlijst in over bijvoorbeeld alcoholgebruik waarna je een persoonlijk advies krijgt. Zelfhulpprogramma’s bieden een instructie om zelf met alcohol- of druggebruik te minderen.
Effecten
Er is ook onderzocht of preventie werkt. Het blijkt dat voorlichting op school kan werken. Preventie bedreven door leeftijdsgenoten blijkt ook positief (2). Ook interventies op internet blijken positief te werken. Massamediale campagnes hebben meestal niet zo’n succes. Zij kunnen wel het bewustzijn van het probleem iets vergroten, maar blijken nauwelijks effect te hebben op het gebruik (1).
Tenslotte blijkt dat wanneer preventiemaatregelen gecombineerd uitgevoerd worden de kans op succes het grootst is. Wanneer een programma op scholen gecombineerd wordt met een massamediale campagne blijkt dit effectiever dan een wanneer het programma alleen uitgevoerd wordt.
Bronnen
- Effecten van preventie, VTV (2010)
- Preventie van schadelijk alcoholgebruik en drugsgebruik onder volwassenen, IVO (2010)
Versie: juni 2020
Hoe kun je weerstand bieden tegen vrienden die gebruiken?
Weerstand bieden in gezelschap van vrienden is niet altijd eenvoudig. Een paar tips:
- Heb de nadelen van gebruik op een rijtje. Dat helpt je om te weigeren.
- Denk aan mensen van wie je houdt en die het niet leuk zouden vinden als je gebruikt.
- Denk aan de gevolgen als je toch gebruikt. Realiseer je dat je de volgende dag spijt krijgt.
- Denk eraan dat ook iemand die je leuk vindt uiteindelijk meer respect voor je zal krijgen, als je voor je eigen mening uitkomt dan als je een meeloper bent.
- Realiseer je dat jij dik de moeite waard bent en dat jouw meningen er toe doen.
- Zoek vrienden/kennissen die niet gebruiken.
Je wilt eigenlijk geen drugs gebruiken, tabak roken of alcohol drinken. Redenen kunnen zijn: je vindt het niet lekker, het past niet in je leven, je hebt hele andere interesses, je kunt er niet tegen of je vindt het ongezond. Als er in je omgeving wel gebruikt wordt kan het moeilijk zijn om niet mee te doen. Je wilt niet flauw zijn. Of je vindt iemand leuk die gebruikt en je denkt: hij gaat me vast stom vinden als ik niet mee doe. Probeer dan bovenstaande tips op te volgen.
Als mensen echt aandringen wordt het vervelender. Je kunt je dan afvragen of je wel bevriend wil zijn met mensen die zo sterk aandringen en zo weinig respect hebben voor jouw keuze.
Heb je geen zin in discussie dan kun je dingen zeggen als:
- het is slecht voor mijn conditie
- ik geniet gewoon meer als ik nuchter ben
Versie: september 2019
Risico’s van lsd
Risico’s lsd korte termijn
Een belangrijk risico dat snel kan optreden is de:
Bad trip
Lsd kan verkeerd vallen. Dat kan vooral gebeuren als de gebruiker niet in een goede stemming is. Ook kunnen verborgen problemen of weggestopte ervaringen ineens naar boven komen. Verder kan het verschil tussen trip en werkelijkheid verloren gaan of kan de gebruiker het idee krijgen dat hij de controle over zijn gedachten verliest. Dit alles kan zeer angstig zijn.
Het flippen gaat over wanneer de drug is uitgewerkt maar dat kan vele uren duren.
Verkeerd middel
Er zijn gevallen bekend waarbij er geen lsd op de zegel zat maar een ander middel. Zo werd er in 2014 op 12% geen lsd aangetroffen maar een variant van de stof NBOMe. Dit is een stof die qua effect lijkt op lsd maar waarbij de risico’s veel groter zijn. Verder bestaat er het gerucht dat er vaak strychnine (rattengif) in lsd zit. Dit is echter ooit één keer voorgekomen in de VS en daarna nooit meer gezien, dit is dus een fabeltje. Deze risico’s zijn te voorkomen door je lsd te laten testen.
Risico’s lsd lange termijn
Lsd heeft de volgende langetermijnrisico’s:
Flashback
Bij een flashback beleef je de ervaringen die je tijdens een vorige trip hebt meegemaakt opnieuw. De flashback kan maanden en zelfs jaren na de vorige trip optreden. Dit gebeurt meestal na stress of na het gebruik van een andere drug. Dat kan zeer hinderlijk zijn ook al omdat de gebruiker er geen controle over heeft. Geschat wordt dat zo’n 20 tot 64% van de lsd-gebruikers last heeft van flash backs. (bron: downers, uppers all arouders, 2000).
Psychoses
lsd kan bij personen die gevoelig zijn voor psychoses, een psychose oproepen. Ook kunnen mensen die psychotisch geweest zijn, na lsd-gebruik, opnieuw terugvallen in hun psychose.
Wat is een recreatieve gebruiker?
Recreatief gebruik wordt gekenmerkt door:
- Gebruik voor plezier en ontspanning. Gebruik voor de roes.
- Gebruik zonder dat het invloed heeft op werk/school/hobby’s of op contacten met familie en vrienden.
- Gebruik waarbij men zich bewust is van de risico’s.
- Gebruik dat matig en gecontroleerd is en dat weinig of geen tijd kost.
Recreatief gebruik staat tegenover problematisch gebruik. Dat is gebruik waarbij problemen ontstaan op gebied van gezondheid, werk of school, vrienden en familie en verslaving. Veel mensen die problematisch gebruiken hebben in het begin recreatief gebruikt. Het risico van recreatief gebruik is dan ook, dat er een kans bestaat dat het overgaat in problematisch gebruik. Als je je aan bovenstaande kenmerken van recreatief gebruik houdt verklein je de kans dat het problematisch wordt.
Versie: augustus 2019
Wat is een chronische gebruiker?
Chronisch betekent langdurig, voortdurend. Een chronische gebruiker is iemand die langdurig gebruikt en bij wie de kans op minderen of stoppen met gebruik, klein is. Chronische gebruikers zie je zowel bij alcohol als bij drugs. Vaak hebben zij behalve verslavingsproblemen ook psychiatrische problemen en allerlei door alcohol of drugs veroorzaakte lichamelijke aandoeningen.
Hersenbeschadiging
Ook kan, vooral bij alcoholgebruik, hersenbeschadiging optreden. Bij chronische gebruikers zijn vaak grote sociale problemen ontstaan. Contacten met familie, werk en huis zijn verloren gegaan. Psychiatrische en lichamelijke ziekten, hersenbeschadiging en mogelijk een zwervend bestaan zorgen ervoor dat de verslaving aan alcohol of drugs chronisch wordt.
Behandelaanbod
Mentrum (net als Jellinek ook onderdeel van Arkin) heeft een uitgebreid behandelaanbod voor chronische verslaafden. Er wordt geprobeerd de schadelijke gevolgen van een verslaving te beperken, gebruik zoveel mogelijk te verminderen en een optimaal herstel van functioneren op verschillende levensgebieden te realiseren.
Ook de GGD in Amsterdam heeft een uitgebreid aanbod voor chronische verslaafden. Met behulp van verstrekking van methadon en soms zelfs verstrekking van heroïne wordt geprobeerd om te voorkomen dat de verslaafde verder afglijdt. Methadon wordt in een constante dosis gegeven zonder dat er afgebouwd wordt.
Cure of Care
Vaak wordt gedacht dat je aan chronisch verslaafden een behandelaanbod zou moeten doen dat gericht is op gehele ontwenning (cure ofwel genezen) en dat voorzieningen waarbij methadon in onderhoudsdosissen gegeven wordt (care ofwel verzorging), mensen nodeloos verslaafd houdt. Probleem is echter dat chronische verslaafden van een behandelaanbod dat enkel gericht is op ontwenning geen gebruik willen of kunnen maken. De kans dat zij dan steeds slechter gaan functioneren, mogelijk een overdosis nemen of allerlei ziekten oplopen wordt dan te groot.
Zoiets heeft in het verleden bijvoorbeeld in Duitsland plaatsgevonden. Daar zijn honderden, zo niet duizenden verslaafden overleden aan een overdosis.
Versie: juni 2020
Wat is depersonalisatie?
Het gebruik van drugs kan depersonalisatie veroorzaken. Depersonalisatie betekent dat je je afgescheiden voelt van jezelf en van je omgeving. Je voelt je niet meer in de realiteit, en dat kan best beangstigend zijn.
Drugs kan dit soort gewaarwordingen veroorzaken. Wanneer je hier last van hebt gehad raden we aan om voorlopig geen drugs te gebruiken. Hierdoor krijgen je hersenen wat rust, en loop je minder kans dat de klachten van depersonalisatie terugkomen.
Daarnaast is het raadzaam om een afspraak te maken met de huisarts. Depersonalisatie kan soms een onderdeel zijn van verschillende psychiatrische ziekten. Laat jezelf daarom onderzoeken bij een arts, zodat deze kan bekijken of er niet iets anders met je aan de hand is. Kijk ook op deze pagina voor meer informatie:
Wat voor klachten kun je krijgen na drugsgebruik?
Lees meer in de factsheet van het Trimbos-instituut: Langdurige klachten na ecstasygebruik
Versie: augustus 2019