Is ketamine een medicijn bij depressie?
Ketamine wordt soms gebruikt om depressie te behandelen. Dit is vaak pas als andere therapieën niet geholpen hebben. We noemen dit dan therapieresistente depressie. Voor sommige mensen kan dit helpen bij het verminderen van hun klachten. Andere mensen merken hier geen effect van.
Behandeling met ketamine in Nederland
Ketamine is sinds 2019 in Nederland goedgekeurd als medicijn bij therapieresistente depressie. Dit betekent dat artsen en verpleegkundig specialisten het mogen voorschrijven als iemand depressief is. Dit doen ze vaak pas als er al veel andere therapieën geprobeerd zijn die geen effect hadden.
Esketamine
De ketamine wordt dan meestal voorgeschreven als neusspray. Die vorm van ketamine heet esketamine. Bij de behandeling is altijd een arts of verpleegkundige aanwezig en is daarom meestal in het ziekenhuis. Vaak wordt dit samen gebruikt met een ander antidepressivum.
Risico’s
Bij het therapeutische gebruik van ketamine zijn er andere risico’s dan bij recreatief gebruik van ketamine. Dit komt doordat er dan een andere dosering in andere omstandigheden genomen wordt.
Een aantal risico’s zijn:
- dissociatie; hierdoor krijg je het gevoel los te raken van jezelf of de omgeving
- sedatie; hierdoor voel je je suf of slaperig
- duizeligheid
- verhoogde bloeddruk
- hoofdpijn
- misselijkheid en braken
- verwardheid
De meeste van deze risico’s worden minder zodra de ketamine is uitgewerkt.
Daarnaast komen voor:
- verandering van smaak
- veranderd gevoel van het lichaam, bijvoorbeeld tintelingen
- hallucinaties
- problemen met aandacht en concentratie
- hartproblemen en/of beroerte, vooral bij mensen die hier gevoelig voor zijn
- somberheid en zelfmoordgedachten
- misbruik van het medicijn; het vaker en meer willen nemen dan is voorgeschreven
Ga daarom niet zonder begeleiding experimenteren met het gebruik van ketamine als je depressief bent.
Hoe gaat ketaminebehandeling bij depressie?
Voor behandeling met ketamine ga je in een periode een paar weken tot maanden een aantal keer naar het ziekenhuis. Op de afdeling krijg je de ketamine in een neusspray. Hier ben je vaak met andere mensen die dezelfde behandeling krijgen. Tijdens de behandeling wordt je bloeddruk gemeten. Na een paar uur mag je weer naar huis als je je goed voelt.
Naast deze behandeling krijg je vaak nog een andere behandeling met gesprekken of activiteiten. De combinatie van deze twee behandelingen werkt vaak het beste.
Onderzoek naar ketamine bij depressie
We weten nog niet precies waarom esketamine bij sommige mensen kan helpen bij het herstellen van een depressie. Niet iedereen die depressief is, voelt zich beter door esketamine. We kunnen nog niet voorspellen voor wie het wel en voor wie het niet werkt. Daarom wordt er nog steeds onderzoek naar gedaan. Van het onderzoek dat er al gedaan is, hebben we geleerd dat ketamine gegeven als medicijn, snel effect geeft. Meestal in combinatie met een ander antidepressivum. Mensen voelden zich minder depressief. Ook lijkt het risico om weer depressief te worden (terugval) hiermee kleiner te worden. Over de effecten en de veiligheid op langere termijn is nog weinig bekend. Daarvoor is meer onderzoek nodig.
Ketamine als medicijn voor pijn
Ketamine heeft een pijnstillend effect. Je voelt dan minder pijn. Daarom wordt het soms ook door (dieren)artsen of verpleegkundigen gebruikt als pijnstiller. Bijvoorbeeld:
- Als snel werkende pijnstiller in een ambulance
- Als pijnstiller bij dieren
- Als pijnstiller bij kinderen
- Als infuus bij mensen met chronische of complexe zenuwpijn
De dosering ketamine is dan veel hoger dan de recreatieve dosering of de dosering die wordt gebruikt bij depressie.
