Hoe wordt XTC/MDMA opgenomen en afgebroken in het lichaam?

Zie voor dit onderwerp ook de animatie ‘drugs in het lichaam’.

Opname

Xtc wordt geslikt. Het maagzuur lost de xtc op waardoor de werkzame stoffen vrijkomen. De xtc wordt met de rest van de maaginhoud verwerkt en bereikt de dunne darm. Daar wordt de xtc in het bloed opgenomen. Na de dunne darm gaat het bloed (via de poortader) eerst naar de lever. Daar wordt een deel van de xtc door enzymen afgebroken.

Vervolgens gaat het bloed met de overgebleven xtc naar het hart. Het hart pompt het bloed naar de longen (om zuurstof op te nemen).

Het hart pompt het bloed vervolgens naar de rest van het lichaam en naar de hersenen en de organen waaronder de lever en de nieren. De hersenen zorgen voor de effecten, de lever en nieren voor de afbraak en de uitscheiding.

Effecten van xtc / MDMA in de hersenen

Een deel van het xtc-rijke bloed komt aan in de hersenen. In de hersenen beïnvloedt xtc de manier waarop zenuwen signalen aan elkaar doorgeven. Zenuwen doen dat met behulp van bepaalde stofjes. Deze stofjes worden neurotransmitters of overdrachtsstoffen genoemd. Xtc beïnvloedt vooral de werking van de neurotransmitter serotonine.

Veel serotonine-bevattende zenuwen (serotonerge zenuwen) bevinden zich in het limbische systeem van onze hersenen. Het gebied dat onze emoties regelt en waar het beloningscentrum ligt. Door het verhoogde serotonine-gehalte ga je je gelukzalig voelen (zie hiervoor de animatie: ‘drugs in de hersenen’).

Wanneer xtc onze hersenen bereikt zorgt xtc ervoor dat je beloningscentrum wordt geprikkeld waardoor de effecten van xtc optreden.

Video: Zenuwcel met uitlopers. Bij de lichtgevende gedeelten worden signalen van de ene uitloper overgebracht naar de andere.
Na het slikken van xtc zijn de serotonine-bevattende zenuwen leeg. De serotonine is gewoon op en ook xtc kan geen serotonine meer vrijmaken. De zenuw wordt na gebruik wel geprikkeld maar er is geen serotonine meer om de volgende zenuw te prikkelen. Het kort na elkaar slikken van xtc heeft dan ook geen zin. Het serotonine niveau moet eerst weer aangevuld worden en dat duurt enige tijd.

Afbraak

Het xtc-rijke bloed komt ook aan in de lever. In de lever wordt de xtc verder afgebroken.

Uitscheiding

Uiteindelijk komt het bloed aan in de nieren. De nieren filteren xtc en de afbraakstoffen uit het bloed waarna ze door de urine uitgescheiden worden. De halfwaardetijd is de tijd die het lichaam nodig heeft om de helft van het middel uit het bloed te verwijderen. De halfwaardetijd bij xtc bedraagt ongeveer 8 uur.
Ongeveer 50% wordt als afbraakstof via de urine uitgescheiden. De rest verlaat onveranderd het lichaam. Afbraakstoffen van xtc zijn tot drie dagen aantoonbaar in de urine.

Een klein deel van MDMA (de werkzame stof in xtc) groeit mee in je haar. Via haaronderzoek is het gebruik van xtc daarom langer aantoonbaar.

Voor xtc-achtige stoffen geldt dat alleen bij gevoelige drugstesten onderscheid gemaakt kan worden met amfetaminen. Xtc heeft namelijk een structuur die sterk overeenkomt met amfetamine.

Versie: augustus 2019