Wat is de geschiedenis van drugs?
In 4000 v.Chr. werd in het huidige Iran en Irak opium verbouwd. De eerste teksten over alcohol dateren van 6000 v.Chr. De eerste puur chemische drug amfetamine werd voor het eerst gemaakt in 1887. Xtc volgt elf jaar later, in 1898.
In 1911 vond in Den Haag de eerste opiumconferentie plaats. Dit resulteerde in het Opiumverdrag van 1912. Cocaïne en opiaten mochten toen alleen nog maar voor medische en wetenschappelijke doeleinden gebruikt worden. Het drugsverbod is dus bijna 100 jaar oud.
Drugs zijn er altijd geweest. De ontdekking door mensen verliep meestal toevallig. Zo werd qat ontdekt omdat herders merkten dat hun schapen actief werden wanneer ze van de qat struik aten. Ze gingen het toen zelf ook maar eens proberen.
Drugs hebben door de eeuwen heen drie functies gehad: een religieuze, een medische en een recreatieve functie.
Belangrijke data in de geschiedenis van drugs en alcohol
- Voor Christus
- Het jaar 0 tot het jaar 1000
- Van 1000 tot 1700
- Van 1700 tot 1900
- Van 1900 tot 1950
- 1950 – heden
Voor Christus
- 6000 v.Chr. Kleitablet uit Iran/Irak met tekst over alcohol
- 5000 v.Chr. Kruik uit Iran met resten wijn
- 4000 v.Chr. Verbouw van opium in Irak/Iran
- 3500 v.Chr. Afbeelding uit Irak waarin bier geofferd wordt aan een godin
- 3000 v.Chr. Afbeeldingen in Egyptische grafkamers over hoe je wijn kunt maken
- 3000 v.Chr. gebruik van peyote cactussen door indianen
- 2737 v.Chr. Chinese keizer schrijft over genezende werking van cannabis
- 2500 v.Chr. Afbeeldingen van het kauwen van coca bladeren in Peru
- 2200 v.Chr. Chinese keizer heft belasting op wijn om consumptie te beperken
- 2000 v.Chr. Teksten uit India met aanwijzingen dat tabak wordt gerookt
- 1400 v.Chr. Boek uit India spreekt over het gebruik van cannabis tijdens religieuze bijeenkomsten
- 700 v.Chr. Homerus beschrijft in de Odyssee hoe opium alle gevoelens onderdrukt
- 500 v. Chr. Boek uit India (Altharva-Veda) prijst cannabis aan als middel tegen angst
- 300 v.Chr. Grieks geschrift waarin gewaarschuwd wordt voor de verslavende werking van opium
Het jaar 0 tot het jaar 1000
- 30 Jezus verandert water in wijn. Dit wonder moet gezien worden als een verkapt gezondheidsadvies. Er was geen schoon drinkwater en mensen werden aangeraden om wijn te drinken.
- 50 na Chr. Romeinse geschiedschrijver verhaalt hoe de Fransen bier dronken
- 81 Romeinse keizer Flavius Domitianus vernietigt de helft van alle wijngaarden om overmatig alcoholgebruik tegen te gaan
- 350 Eerste bewijs van theedrinken in China. De gewoonte om thee te zetten was een oplossing voor het probleem van het gebrek aan schoon drinkwater. Drinken van alcohol was minder nodig
- 500 Afbeelding van priester die tabak rookt in Mayatempel in Mexico
- 570 Geboorte Mohammed. Hij verbiedt het gebruik van wijn. Opium is wel toegestaan
- 620 Koran: Alcohol en gokken behoren tot het werk van de duivel. Hadieth (boek met uitspraken Mohammed) Alcohol is de moeder van al het kwaad en is het meest beschamend van al het kwaad
- 700 China maakt kennis met opium via Arabische handelaren
- 800 Verbouw van thee in Japan toegestaan
- 800 De Arabier Gener perfectioneert de manier om wijn te destilleren. Gedestilleerde drank verspreidde zich via het Midden Oosten naar Europa en werd in de 16e eeuw gemeengoed
- 820 Tekening van klooster in Zwitserland waarop een brouwerij staat aangegeven
- 850 Ontdekking van de koffieplant in Ethiopië
- 944 In Frankrijk overlijden 40.000 mensen aan St. Anthonis Vuur. Oorzaak: graan was besmet met het schimmel moederkoren. Uit moederkoren wordt ook lsd gemaakt.
Van 1000 tot 1700
- 1200-1300 Bierproductie krijgt in Europa belangrijke impuls o.a. door verstedelijking maar vooral door gebrek aan schoon drinkwater. Water was ongezonder dan bier of wijn. Alcohol was tot 1800, toen schoon drinkwater beschikbaar kwam, een eerste levensbehoefte.
- 1300 Het drinken van sterke drank leidt tot misbruik. In Zwitserland en Engeland worden sluitingstijden ingevoerd.
- 1400 Koffie wordt populair in Arabische landen
- 1492 Columbus komt in aanraking met tabak
- 1500 Portugezen brengen opium in China. Het zou nog 200 jaar duren voordat opium populair werd in China.
- 1554 Koffiehuis wordt geopend in Istanbul
- 1600 Portugezen en Nederlanders beginnen met opiumimport in China
- 1606 Hennep bereikt de Verenigde Staten. Het dient voor de productie van touw en medicijn.
- 1610 Nederlanders brengen thee mee vanuit China
- 1624 Paus Urbanus V111 verbiedt roken op straffe van excommunicatie
- 1652 Eerste koffiehuis in Londen
- 1666 Eerste koffiehuis in Amsterdam
- 1670 Mislukte poging in Engeland om koffiehuizen te verbieden
Van 1700 tot 1900
- 1710- 1710 Ginepidemie in Engeland. Productie wordt aan banden gelegd.
- 1729 Chinese autoriteiten willen opiumgebruik aan banden leggen.
- 1730 Ontdekking van ether
- 1776 Ontdekking van lachgas
- 1804 Duitse apotheker isoleert morfine uit opium
- 1826 Eerste matigheidbeweging in de Verenigde Staten
- 1839 Chinezen vernietigen voorraden opium
- 1840 Franse arts schrijft over geneeskrachtige werking van cannabis
- 1840-1842 Eerste Opiumoorlog. Engelsen vallen China aan dat de opiumhandel wil verbieden. China wordt gedwongen handel toe te staan.
- 1850-1856 Tweede Opiumoorlog. Handel wordt verder uitgebreid.
- 1851 Eerste wetten in de VS met het doel alcoholconsumptie te beperken
- 1855 Uitvinding injectienaald. Stoffen kunnen direct in het bloed worden gebracht
- 1859 Cocaïne wordt geïsoleerd uit het cocablad
- 1863 Vin Mariana, een wijn die cocaïne bevat, wordt gepatenteerd
- 1874 Ontdekking heroïne
- 1881 Eerste drankwet in Nederland. Verkooppunten voor sterke drank worden beperkt
- 1883 Beierse soldaten krijgen cocaïne op doktersadvies toegediend om langer te kunnen blijven vechten
- 1884 Freud publiceert “Uber Coca”. Hij ziet veel medische toepassingen voor cocaïne
- 1886 In de Verenigde Staten komt een nieuw drankje op de markt, Coca Cola, dat cocaïne bevat
- 1887 Amfetamine wordt voor het eerst als een puur chemisch middel gemaakt
- 1894 Een Engelse Koninklijke commissie beweert dat opium en cannabis onschadelijk zijn
- 1898 Bayer verkoopt heroïne als een hoestdrankje
- 1898 Xtc wordt voor het eerst gemaakt
Van 1900 – 1950
- 1903 De producenten van Coca Cola geven toe aan politieke druk en halen de cocaïne uit de cola
- 1906 In China worden strenge wetten tegen opiummisbruik aangenomen
- 1909 Oprichting Jellinek
- 1911 Eerste opiumconferentie in Den Haag op initiatief van de Verenigde Staten naar aanleiding van problemen in de Verenigde Staten rond het gebruik van opium
- 1912 Opiumverdrag van 1912. Het verdrag was het resultaat van de eerste opiumconferentie. In dit verdrag werd bepaald dat cocaïne en opiaten alleen voor medische en wetenschappelijke doeleinden vervaardigd mochten worden.
- 1912 MDMA ( werkzame stof in xtc) wordt voor het eerst gemaakt en er wordt een patent op aangevraagd
- 1914 Harrison Narcotic Act in de Verenigde Staten. Deze wet stelt bezit van drugs strafbaar
- 1919 Eerste Nederlandse Opiumwet. Met als basis het verdrag van 1912. Bezit van drugs is nog niet strafbaar. Handel is alleen voor medische doeleinden toegestaan.
- 1920-1933 Alcoholverbod in de Verenigde Staten. Illegaal gestookte drank kost 35.000 mensen het leven
- 1928 Tweede Opiumwet. Bezit van drugs wordt nu ook strafbaar. Ook hennep valt nu onder de Opiumwet
- 1930-1934 Pogingen van geheelonthoudersbewegingen om ook Nederland droog te leggen
- 1934 begin van de AA (Anonieme Alcoholisten)
- 1938 Hoffman ontdekt lsd
- 1940 -1944 Amfetamine wordt door legerartsen voorgeschreven tegen vermoeidheid
- 1945 Waarschuwingen tegen roken van de Mayokliniek in de VS
1950 – heden
- 1950-1970 Amfetamine wordt in de VS gebruikt als middel om te vermageren
- 1960 GHB wordt ontwikkeld. Wordt aanvankelijk gebruikt als narcosemiddel.
- 1961 Enkelvoudig Verdrag van New York. Ondertekenaars verplichten zich er op toe te zien dat het gebruik van verdovende middelen beperkt blijft tot geneeskundige en wetenschappelijke doelen. Het orgaan dat toezicht houdt, is de INCB (International Narcotic Control Board). Het INCB kan landen ter verantwoording roepen en zelfs strafmaatregelen uitvaardigen.
- 1962 Patent op ketamine voor farmaceutisch bedrijf Parke-Davis. Parke-Davis produceerde al PCP maar dit middel had teveel bijwerkingen.
- 1964 Officieel rapport in de VS dat roken van tabak ongezond is
- 1972 Eerste hasjcoffeeshop van Nederland
- 1976 Wijziging Nederlandse Opiumwet
- De huidige wet maakt een onderscheid tussen drugs met een onaanvaardbaar risico, de harddrugs welke op lijst 1 geplaatst zijn, en drugs met een minder zwaar risico, hasj en wiet die op lijst 2 staan.
- 1980 Publicatie van richtlijnen waaronder verkoop van hasj en wiet is toegestaan. Opsporing door politie had weinig prioriteit meer. Begin van enorme uitbreiding van coffeeshops.
- 1982 Eerste berichten over aids. Een ziekte die de komende jaren honderden spuitende druggebruikers zal treffen.
- 1984 3,5% van de spuitende druggebruikers is besmet net het hiv-virus. Een jaar later is dit gestegen tot 30%.
- 1986 Begin van xtc-gebruik met name op Ibiza en in Londen
- 1988 Xtc wordt in Nederland in de Opiumwet opgenomen
- 1996 Richtlijnen voor coffeeshops worden verscherpt. Deze zijn nu: geen reclame, geen harddrugs, geen toegang voor personen onder de 18, geen verkoop van meer dan 5 gram per dag.
- 1993 Opening eerste smartshop
- 1994 Verkoop van paddo’s in smartshop
- 1996 Verbod van verkoop van GHB in smartshops (per 8 mei 1996)
- 1996 Aanscherping gedoogcriteria coffeeshops. Onder de 18 jaar mag je niet in een coffeeshop aanwezig zijn of cannabis kopen.
- 1996 Start alcoholcampagne: ‘alcohol maakt meer kapot dan je lief is.
- 1997 Nieuw coffeeshopbeleid in Amsterdam. Coffeeshops krijgen exploitatievergunning.
- 1997 2C-B wordt opgenomen in de Opiumwet
- 1999 Lancering van www.jellinek.nl
- 2000 Oprichting Bureau Medicinale Cannabis (BMC) dat de teelt van medicinale cannabis moet reguleren
- 2001 Verkoop van poppers wordt verboden door het ministerie van Volksgezondheid. Poppers zouden hartkloppingen, bloedarmoede en hoofdpijn veroorzaken.
- 2002 GHB (gammahydroxybutyraat) wordt opgenomen in de Opiumwet. GHB valt ook onder de Wet op de Geneesmiddelenvoorziening.
- 2003 Medicinale cannabis kan via de apotheek verkregen worden (september 2003)
- 2006 Start campagne: voor alcoholschade bij uw opgroeiende kind. Campagne gericht op de regel: geen alcohol onder de 16
- 2007 Hoofdlijnen Brief Alcoholbeleid van het ministerie van WVS. Brief kondigt een groot aantal beleidsvoornemens aan, die uiteindelijk in 2013 leiden tot een aangescherpte Drank- en horecawet
- 2008 Verkoop en teelt van verse paddo’s verboden (per 1 december 2008)
- 2009 Verbod alcoholreclame op radio en TV tussen 6.00 en 21.00 uur
- 2009 Jellinek bestaat 100 jaar
- 2009 Verhoging van accijnzen op drank met 20%
- 2012 GHB wordt op lijst 1 van de Opiumwet geplaatst
- 2012 Voor de provincies Limburg, Brabant en Zeeland geldt dat je lid moet zijn van een coffeeshop (besloten club criterium). Deze maatregel is in juni weer ingetrokken
- 2012 4-methylamfetamine wordt op lijst 1 van de Opiumwet geplaatst omdat 4 personen waren overleden als gevolg van gebruik van amfetamine gemengd met 4-MA.
- 2013 Qat wordt op lijst 2 van de Opium wet geplaatst
- 2013 Voor coffeeshops geldt dat je ingezete in Nederland moet zijn (ingezetencriterium) Maatregel geldt vooral voor de zuidelijke provincies. In de Noordelijke provincies wordt de maatregel niet gehandhaafd
- 2013 Accijns op bier met 10% verhoogd
- 2013 Gewijzigde Drank en Horeca wet van kracht. Toezicht op de wet ligt voortaan bij de gemeente. Jongeren onder de 16 worden strafbaar.
- 2014 Leeftijd waarop alcohol gedronken mag worden gaat naar 18
- 2014 Accijnzen op drank met 5.75% verhoogd
- 2014 Afstand tussen scholen en coffeeshops moet 350 meter zijn
Bronnen
- Inaba DS e.a., Uppers, Downers, All Arounders, 1996
- Kerssemakers R, e.a., Drugs en alcohol gebruik, misbuik en verslaving. 2008
- Column Rob Wijnberg: Vroeger was de mens non-stop aangeschoten
Versie: februari 2015