Wat zijn de verschillende soorten en prijzen van pijnstillers?

Paracetamol

Paracetamol is het meest gebruikte pijnstillende en koortsverlagende middel ter wereld. Paracetamol verzacht de pijn, omdat het een inhibitor is van bepaalde vormen van het cyclo-oxygenase (COX), een enzym dat arachidonzuur omzet in prostaglandinen (stimuleren het pijngevoel). Het exacte werkingsmechanisme is echter nog niet opgehelderd. Paracetamol is een relatief veilig geneesmiddel en ook goed bruikbaar bij zwangerschap.

NSAID’s

NSAID’s (Non-steroidal anti-inflammatory drugs) zijn ontstekingsremmende geneesmiddelen die niet behoren tot de groep van de corticosteroïden. Het pijnstillend effect berust op het remmen van de prostaglandinesynthese in het lichaam. De prostaglandinen hebben een functie bij het voelen van pijn, zij stimuleren het pijngevoel. Daarnaast hebben zij echter ook effect op de beschermende werking van het maagslijmvlies. Hierdoor kunnen bij gebruik van NSAID’s maagirritatie of maagbloedingen ontstaan. Aspirine was het eerste medicijn uit deze groep dat ooit ontdekt werd. Veelgebruikte NSAID’s zijn onder meer ibuprofen, diclofenac en naproxen.

COX-2-remmers

Een COX-2-remmer is ook een NSAID pijnstiller, echter deze remt selectief het COX-2 enzym, dat verantwoordelijk is voor ontstekingsreacties en pijn, in tegenstelling tot de traditionele NSAID’s die onspecifiek zowel COX-1 als COX-2 enzymen remmen. Door enkel de COX-2 enzymen te remmen is de kans op een maagzweer aanzienlijk kleiner dan bij deze traditionele NSAID’s. Middelen die op deze wijze werken zijn onder meer celecoxib, rofecoxib (Vioxx®) (dat inmiddels wegens cardiovasculaire bijwerkingen uit de handel is genomen) en etoricoxib (Arcoxia®).

Opioïden

Opioïden zijn pijnstillers gebaseerd op stoffen die afkomstig zijn uit opium. Deze oefenen hun werking uit op opioïdenreceptoren, die voorkomen in de hersenen, ruggenmerg en het perifere zenuwstelsel. Morfine is de meest bekende uit deze groep. Andere veelgebruikte morfinomimetica zijn o.a. codeïne, oxycodon, fentanyl, pethidine en tramadol.

Cannabinoïden

De Cannabinoïden zijn een groep van stoffen die de cannabinoïdereceptoren in hersenen en zenuwen activeren. Dit veroorzaakt onder andere een pijnstillend effect bij de mens. Cannabinoïden kunnen onder meer verkregen worden uit de hennepplant. Deze bevat vele farmacologisch actieve bestanddelen, de meeste daarvan hebben of een pijnstillende of een ontstekingsremmende werking. Er zijn eveneens endocannabinoiden die pijnstillende en ontstekingsremmende eigenschappen hebben, zoals het lichaamseigen molecuul palmitoylethanolamide.