Wat zijn de risico’s van GHB?

Kortetermijnrisico’s van GHB

GHB heeft de volgende kortetermijnrisico’s:

  • Vervelende ervaring.
  • Bewusteloos raken of outgaan.

Vervelende ervaring

GHB heeft naast prettige ook vervelende effecten hebben zoals vergeetachtigheid, misselijkheid, agressief gedrag, stuiptrekkingen en spraakproblemen. Dit komt bij lage en hoge doseringen voor. Ook kan het zijn dat je door de GHB je grenzen niet meer in de gaten houdt en dingen doet waar je later spijt van hebt.

Bewusteloos raken of outgaan

Out gaan (bewustzijn verliezen/ongewild in slaap vallen) kan vrij makkelijk gebeuren. Dit komt omdat er maar een klein verschil zit tussen de hoeveelheid GHB die het gewenste effect geeft en de hoeveelheid waarbij iemand out gaat.

Goed doseren is moeilijk omdat:

  • Je niet precies weet hoeveel GHB er in de vloeistof zit (hoe sterk de GHB is). Tenzij je het hebt laten testen.
  • De dosering per persoon verschilt.
  • De dosering nauwkeurig bepaald moet worden met bijvoorbeeld een ml spuitje. Op het oog kan je het verschil tussen bijvoorbeeld 3 en 5 ml niet zien.
  • Er sprake kan zijn van gewenning. Iemand heeft meer nodig om het gewenste effect te krijgen.
  • Er sprake is van een stapeleffect bij GHB. Als gebruikers één dosis hebben genomen is deze voor hun gevoel na een poos uitgewerkt. De GHB is dan echter nog wel actief in het lichaam. Als gebruikers dan dezelfde dosis bijnemen is er een grotere kans op outgaan, omdat er dan meer GHB in het lichaam zit dan men verwacht.

Doseren gaat ook mis omdat mensen soms (te snel) bijnemen of combineren met alcohol of andere drugs.

Outgaan is riskant
Gebruikers denken te makkelijk over de risico’s van outgaan.

Outgaan op GHB is riskant omdat:

  • Outgaan fataal kan aflopen. Je ademhaling wordt dan onderdrukt. Hierdoor kun je overlijden. Ook kun je stikken in je tong of in je braaksel. Elk jaar komen gebruikers op de Intensive Care (IC) terecht omdat zij teveel GHB gebruikt hebben. Hun ademhaling is verstoord of dreigt te stoppen. Op de IC wordt ademhaling ondersteund of overgenomen.
  • Je afhankelijk bent van anderen die op jou letten en voor je zorgen.
  • Nog onbekend is of frequent outgaan schadelijk is voor de hersenen. Er zijn wel aanwijzingen dat dat zo is (3).

Langetermijnrisico’s van GHB

Over de langetermijneffecten is nog maar weinig bekend, omdat er nog nauwelijks onderzoek naar gedaan is. De volgende langetermijnrisico’s zijn bekend:

  • Verslaving.
  • Mogelijke lichamelijke schade.
  • Schade van regelmatig out gaan op GHB.

Verslaving

GHB is sterk verslavend. Mensen krijgen na enkele weken dagelijks gebruik al last van onthoudingsverschijnselen zoals angst, slapeloosheid en trillen. De onthoudingsverschijnselen zijn zwaar en afkicken moet onder medisch toezicht gebeuren.

In 2015 werden 837 mensen voor GHB bij de verslavingszorg behandeld (1). Hun gemiddelde leeftijd was 30 jaar. 32% is vrouw en 68% man.

Mogelijke lichamelijke schade

GHB komt van nature in het lichaam voor en wordt afgebroken in voor het lichaam onschadelijke stoffen. Schadelijkheid heeft echter vooral te maken met hoeveelheid. De langetermijneffecten van regelmatige toediening zijn weinig onderzocht. Voorzichtigheid blijft dus geboden.

Schade van regelmatig outgaan op GHB

Het lijkt erop dat regelmatig outgaan door GHB schadelijk is voor de hersenen (3).

Risico’s van GHB ten opzichte van andere middelen

Een commissie van experts heeft in 2009 een rangorde aangebracht in drugs door ze beoordelen op deze aspecten (2). GHB staat op de 6e plaats wat betreft acute giftigheid.

Beoordeling risico GHB

Bij de beoordeling van de risico’s moet je kijken naar een aantal aspecten zoals de kans op lichamelijke schade (giftigheid), verslaving en de kans dat je door het gebruik sociale schade oploopt. Een commissie van experts heeft in 2009 een rangorde aangebracht in drugs door ze beoordelen op de ze aspecten. GHB stond toen op de 6e plaats wat betreft acute giftigheid.

Hieronder de tabel met de rangschikking van drugs op de verschillende aspecten. Dit onderzoek komt uit 2009. Toen was er minder over GHB bekend dan nu. Als GHB nu opnieuw beoordeeld zou worden is de kans groot dat GHB hoger in bepaalde lijsten komt te staan.

Acute toxiciteit Chronische toxiciteit Verslaving Sociale schade individueel Sociale schade bevolking
Heroïne Tabak Heroïne Crack Alcohol
Crack Crack Crack Heroïne Tabak
Methamfetamine Alcohol Tabak Alcohol Crack
Alcohol Methamfetamine Methamfetamine Tabak Heroïne
Cocaïne Cocaïne Cocaïne Cocaïne Cocaïne
GHB Heroïne Alcohol Methamfetamine Cannabis
Amfetamine Amfetamine Amfetamine Amfetamine Benzo’s
Ketamine Cannabis Benzo’s GHB Amfetamine
LSD MDMA (XTC) GHB Cannabis MDMA (XTC)
MDMA (XTC) Khat Cannabis Benzo’s GHB
Benzo’s Ketamine Ketamine MDMA (XTC) Methamfetamine
Paddo’s Benzo’s Khat Ketamine Ketamine
Cannabis GHB MDMA (XTC) LSD Paddo’s
Tabak LSD Paddo’s Paddo’s LSD
Khat Paddo’s LSD Khat Khat

Bronnen

  1. NDM 2018, Trimbos-instituut
  2. Ranking van drugsRIVM (2009)
  3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29966850/

 Versie: januari 2021