Kan cannabis schizofrenie of een psychose veroorzaken?
Cannabis (hasj, wiet) kan invloed hebben op het ontstaan van psychoses en schizofrenie. Naast cannabis kunnen ook andere drugs psychoses veroorzaken.
Op deze pagina je lees wat psychoses en schizofrenie zijn. Je leest welke invloed cannabis kan hebben op psychoses en schizofrenie. Ook lees je over de relatie tussen psychoses en schizofrenie en cannabis. Ook lees je hoe cannabis invloed heeft op de behandeling bij de behandeling van schizofrenie.
Wat is het verschil tussen een psychose en schizofrenie?
Tijdens een psychose hoor of zie je dingen anders (hallucinaties). Of ben je overtuigd van bepaalde ideeën die niet kloppen (wanen). Bij schizofrenie heeft iemand een maand last van psychoses gehad en daarna nog een half jaar last van (rest)klachten. Psychose en schizofrenie worden hieronder verder uitgelegd.
Wat is een psychose?
Tijdens een psychose beleef je de wereld op een andere manier. Soms hoor je dingen die er niet zijn, of zie je dingen die er niet zijn. Dat noemen we hallucinaties. Je brein maakt deze ervaringen. Je kunt hier niets aan doen. Mensen met een psychose hebben last van:
- Je hoort dingen die er niet zijn;
- Je ziet dingen die er niet zijn;
- Je ruikt of proeft dingen anders;
- Je denkt dat je achtervolgd wordt;
- Je voelt je onveilig of vertrouwt mensen niet meer;
- Je denkt dat anderen over je praten of je afluisteren;
- Het lukt je niet om iets te gaan doen.
Wat is schizofrenie?
Schizofrenie is een ernstige psychiatrische ziekte. Het hebben van bepaalde genen en het gebruik van cannabis kunnen de kans op schizofrenie vergroten. Maar je kan dus ook schizofrenie ontwikkelen zonder gebruik van cannabis. De ziekte komt meestal tot uiting tussen het 15e en 30e levensjaar. Mensen met schizofrenie hebben last van:
- Hallucinaties, wanen en paranoïde gedachten (dingen horen en zien die er niet zijn, angstige gedachtes);
- Verstoring van de aandacht (moeilijk of niet kunnen concentreren);
- Gebrek aan emoties (weinig of geen emotie voelen);
- Geheugenstoornissen (je kunt dingen niet goed herinneren);
- Gaat vaak samen met depressie en suïcidaliteit (denken aan zelfmoord).
Hoe heeft cannabis invloed op een psychose of schizofrenie?
Cannabis kan een psychose of schizofrenie triggeren (opwekken) bij mensen die hier een bepaalde aanleg voor hebben. Cannabis is dus niet de enige oorzaak van het ontstaan van deze aandoeningen. Het probleem is dat je nooit helemaal zeker weet hoeveel aanleg jij hiervoor hebt. Het is dus altijd goed om voorzichtig te zijn met cannabisgebruik en goed op bepaalde signalen te letten.
Kan een psychose of schizofrenie eerder ontstaan door cannabis?
Uit Australisch onderzoek is bekend dat er een kans is dat door blowen schizofrenie eerder ontstaat. Het blijkt dat het 2,5 jaar eerder kan ontstaan dan wanneer je niet geblowd zou hebben. Het is schadelijk om op jongere leeftijd schizofrenie te krijgen. Dit komt omdat het eerder uitbreken van de ziekte een slechtere afloop geeft.
Als je aanleg hebt voor schizofrenie heb je ook meer kans om te beginnen met blowen. Door het blowen voel je de klachten van de schizofrenie minder. Mensen gaan het hierdoor gebruiken als zelfmedicatie. Zelfmedicatie betekent dat je je eigen oplossing bedenkt voor klachten die je ervaart. Door het blowen kunnen klachten van schizofrenie juist erger worden.
Hoe vaak komt schizofrenie voor in combinatie met cannabis?
Ongeveer 6 tot 10 procent van alle mensen met schizofrenie heeft ook wel eens cannabis gebruikt. Elk jaar krijgen ongeveer 1600 mensen deze ziekte. Dat betekent dat bij ongeveer 100 tot 160 mensen de cannabis misschien een rol heeft gespeeld toen de ziekte begon. Het is niet waarschijnlijk dat cannabis de schizofrenie heeft veroorzaakt. Maar het kan wel zijn dat de cannabis ervoor heeft gezorgd dat de ziekte eerder kwam.
Kan ik blowen als schizofrenie in mijn familie zit?
Komt schizofrenie voor in je familie? Dan is het beter om niet te blowen. In Nederland is een onderzoek gedaan naar broers en zussen van mensen met schizofrenie. Het blijkt dat na cannabisgebruik familieleden 15 keer zo gevoelig zijn voor het ontwikkelen van licht psychotische klachten.
Welke invloed heeft cannabis op de behandeling van schizofrenie?
Bij de behandeling van schizofrenie zijn er aanwijzingen dat het gebruik van cannabis:
- Een negatieve invloed heeft op het verloop van de psychose en vaker leidt tot terugval;
- Ervoor zorgt dat de medicijnen tegen schizofrenie minder goed werken;
- Ervoor zorgt dat de bijwerkingen van de medicijnen minder gevoeld worden. Dit is vaak één van de redenen waarom patiënten toch willen blowen.
- Bepaalde symptomen van de psychose verminderen. Ook dit is vaak een van de redenen waarom patiënten toch willen blowen.
Bronnen
- Hoe schadelijk zijn softdrugs. W. van den Brink, Justitiële Verkenningen, 2006
- “Moderation of effect of adolescent-onset ….gen X invironment interaction”. A. Caspi e.a., 2005
- Archives of General Psychiatry. Large, M. Cannabis use and earlier onset on psychosis
- Archives of General Psychiatry. GROUP investigators. The genetic risk and outcome in psychosis
- NDM, 2009
- Handboek Verslaving 1998; Cursus ‘Blow up, blow out, kennis en vaardigheidstraining met betrekking tot cannabisgebruik. Boumanhuis.
- Pasman, A. et al. (2018). WAS of lifetime cannabis use reveals new risk loci, genetic overlap with psychiatric traits, and a causal influence of schizophrenia. Nature Neuroscience, 21 (1161-1170), 2018.
- Schizofrenie – Nederlands Herseninstituut – KNAW | Master the mind
Versie: juli 2024
