Is GHB een verkrachtingsdrug of een date rape drug?

Volgens een internationale studie komt GHB maar in 0,2 tot 4,4% van de verkrachtingszaken voor (1). Het aandeel van GHB in verkrachtingszaken is dus klein, maar door de media associëren mensen GHB met verkrachting. In de media wordt GHB regelmatig ‘rape drug’ genoemd. Het is mogelijk dat het aantal zaken onderschat wordt. GHB is maar kort aantoonbaar. Tot 8 uur in bloed en 12 uur in urine. De afname van urine in het kader van onderzoek vindt vaak pas later plaats. Dan is GHB vaak al niet meer aantoonbaar. In Nederland is geen zicht op het aantal verkrachtingsgevallen onder invloed van GHB (2).

Volgens een onderzoek waarbij 72 gebruikers van GHB werden ondervraagd zei 20% onder invloed wel eens te zijn lastig gevallen. 15% had de indruk dat iemand GHB in zijn/haar glas had gedaan (2). Volgens het onderzoek komt aanranding of verkrachting voor maar vindt dit plaats in kringen van bekenden. Dader en slachtoffer kennen elkaar, ook al kennen ze elkaar maar net. Het is dus over het algemeen niet zo dat een volkomen wildvreemde GHB toedient en het slachtoffer dan verkracht. GHB in je drankje merk je overigens snel op omdat GHB een hele zoute smaak heeft.

Het kan zijn dat iemand vermoedt dat er GHB in zijn/haar drankje is gedaan, als iemand een erge of plotselinge dronkenschap niet kan verklaren. Dat wil niet zeggen dat er ook echt GHB in het drankje zat. Er kunnen allerlei andere verklaringen voor zijn.

Bewijsvoering

Bewijsvoering van een verkrachtingszaak is lastig omdat:

• GHB is maar heel korte tijd in het lichaam aanwezig is. Het slachtoffer gaat vaak pas een aantal dagen later langs de huisarts.
• GHB bij outgaan leidt tot geheugenverlies. Het slachtoffer kan zich vaak niet herinneren wat er precies gebeurd is.

Bronnen

1. Nemeth et al. The involvement of GHB in reported sexual assaults. Journal of psychopharmacology (2010)
2. Korf, J. e.a. GHB tussen Extase en Narcose (2002)

Versie: juni 2020