Poppers / nitraten: Algemene informatie

Wil je meer weten over poppers / nitraten? Hieronder lees je alle algemene vragen en antwoorden over dit thema. Kan je iets niet vinden? Stel dan je vraag aan een van onze medewerkers via Vraag & Antwoord.

Meer informatie over poppers / nitraten Informatie over andere middelen

 

Wat is de geschiedenis van poppers?

Poppers bestaat uit een vloeistof van een of meerdere nitriet verbindingen. De Franse scheikundige Antoine Jérôme Balard sythetiseerde amylnitriet voor het eerst in 1844. Sir Thomas Lauder Brunton zag er direct een medisch doel voor. Hij wilde het gebruiken tegen de hartaandoening angina pectoris. Volgens hem kon de pijn die bij angina pectoris kwam kijken behandeld worden door middel van amylnitriet. Angina pectoris is een aandoening aan de kransslagader, amylnitriet verwijdt de bloedvaten, hierdoor verbetert de doorbloeding van de kransslagader en zou de pijn moeten verlichten. Het is lang op deze manier als medicijn gebruikt, tegenwoordig wordt angina pectoris behandeld met nitroglycerine.

In de jaren 70 werd het middel steeds meer gebruikt als recreatief middel. Dit begon voornamelijk in de gayscene maar verspreidde zich snel over meerdere doelgroepen. Tegenwoordig wordt het nog beperkt gebruikt in sommige scene’s.

Wat zijn poppers?

Poppers is de benaming van een aantal vluchtige stoffen. De stoffen zijn o.a. amylnitriet en butylnitriet. Het is een gelige brandbare vloeistof die zeer snel verdampt en wordt meestal in kleine glazen flesjes op de markt gebracht. Poppers worden als drug gebruikt tijdens het uitgaan en als lustverhogend middel tijdens de seks.

Vaatverwijdend middel

Het middel komt oorspronkelijk uit de geneeskunde. Het heeft een sterk vaatverwijdende werking. Het verhoogt de hartslag. Het werd voorgeschreven aan mensen met angina pectoris; een hartkwaal waarbij de hart spier onvoldoende bloed krijgt en er hevige kramp ontstaat. Momenteel wordt het niet meer in de geneeskunde gebruikt.

Het zat vroeger in capsules die bij het openen een klein knalletje gaven. In het Engels betekent to pop: knallen. Vandaar de naam poppers.

 

Versie: oktober 2020

Wat zijn de verschillende soorten en prijzen van poppers?

In Nederland vallen poppers onder de Warenwet of Geneesmiddelenwet. In sommige seksshops en bars zijn ze ‘onder de toonbank’ te koop. Soms onder andere benamingen als luchtverfrisser of leerreinigingsmiddel. Ook kun je ze via internet kopen.

Een flesje van 10 ml kost tussen de 5 en 15 euro (Antenne 2016, Bonger Instituut (2017)).

 

Versie: oktober 2020

Hoe gebruikt men poppers?

Poppers zijn vluchtige stoffen en worden geïnhaleerd. Dit doet men door iets van de vloeistof op een zakdoek te druppelen en daarna de damp te inhaleren. Of door rechtstreeks aan het flesje te ruiken. Ook kan een sigaret in het flesje worden gedoopt, waarna de vloeistof via de niet ontstoken sigaret wordt geïnhaleerd.

Poppers irriteren de huid. Het vloeistof, het flesje of zakdoek mogen daarom nooit in direct contact komen met de huid of slijmvliezen, dan kunnen blaren ontstaan. Het middel heeft een sterke geur (zweetvoeten geur, chloor).
Ook is de vloeistof ontvlambaar, dus zorg dat er geen open vuur in de buurt is.

 

Versie: oktober 2020

Wat is de geschiedenis van lijm snuiven en andere vluchtige middelen?

Vluchtige middelen zijn middelen als ether, chloroform, lachgas, poppers maar ook stoffen die in lijm, verf of vlekkenoplossers zitten. Ook drijfgassen als butaan/propaanmengsels worden tot de vluchtige stoffen gerekend. Momenteel worden deze middelen in Nederland slechts sporadisch gebruikt.

Vluchtige middelen als narcose middelen

Vluchtige middelen werden vroeger ook al als narcosemiddel gebruikt. rond 1900 werd chloroform gebruikt. Chloroform is echter moeilijk te doseren. Het verschil tussen een dosis met gewenste effecten en een overdosis in klein. Bovendien is chloroform schadelijk voor de lever. Chloroform werd daarom vervangen door lachgas en ether (1). Lachgas wordt ook nu nog gebruikt alhoewel ook daar betere middelen voor zijn.

Lachgas op de kermis

In de 19e eeuw werd lachgas ook gebruikt als attractie op kermissen. Mensen kregen er een korte roes van, moesten er soms van giechelen en liepen het risico te vallen of bewusteloos te raken.

Het drinken van ether in plaats van alcohol

Ether is een tijdlang populair geweest. In de 19e eeuw was het drinken van ether normaal in landen als Schotland, Ierland, Noorwegen, Frankrijk en Rusland. Het werd helemaal populair toen in 1840 de Ierse kerk mensen bewoog om geen alcohol meer te drinken. Als alternatief namen de gelovigen toen ether. In 1890 kwam hier een eind aan. De Britse regering legde de verkoop van ether in Ierland aan banden.

Lijm snuiven

Lijm snuiven is van recentere datum. In de jaren vijftig van de afgelopen eeuw berichtte een plaatselijke Amerikaanse krant hierover. In de krant stond hoe je van snuiven van vliegtuiglijm high kon worden, met veel foto’s erbij waarop te zien was hoe je de lijm moest inhaleren. Niet lang na het eerste van deze verhalen, nam het lijm snuiven epidemische vormen aan in het stadje waar de krant verscheen. Toen kranten in de rest van het land ook publicaties aan snuiven gingen wijden, braken er vergelijkbare epidemieën uit in andere stedelijke gebieden.

Tegen 1966 waren er in dit verband duizenden arrestaties verricht. In lijm zat o.a. tolueen. Dat kan leiden tot allerlei neurologische beschadigingen. Inmiddels is verkoop van lijm die tolueen bevat verboden. Ook tri mag niet meer aan consumenten worden verkocht.

Vlekkenoplossers en spuitbussen

Vluchtige stoffen als tri werden gebruikt in vlekoplossers, verfverwijderaars en tapijtreinigingsmiddelen. Inmiddels mag tri niet meer aan consumenten verkocht worden. In spuitbussen zitten drijfgassen als butaan/propaanmengsels. Deze gassen kunnen tot ernstige hartritmestoornissen leiden.

De bewustwording dat het snuiven van oplosmiddelen gevaarlijk is ontstond in het middel van de vorige eeuw. In 1990 had Engeland het recordaantal van 151 doden als gevolg van het gebruik van oplosmiddelen. Daarna daalde dit aantal om midden jaren negentig weer te stijgen tot 68.

 

Versie: juni 2020

Hoe herken je gebruik van poppers?

Poppers hebben een zeer nadrukkelijke en herkenbare geur (zweetvoeten, chloor). Gebruikers herken je doordat ze aan een flesje ruiken of wat op hun zakdoek druppelen. Het is niet goed te zien of iemand onder invloed is. De roes duurt ook maar enkele minuten. En na het gebruik is het niet meer te zien of iemand poppers heeft gebruikt.

 

Versie: oktober 2020