Medicijnen en alcohol of andere drugs kunnen elkaars werking versterken of juist verminderen. Als het ene middel het andere middel op deze manier beïnvloedt, noemen we dat ook wel een interactie.
ADHD-medicatie heeft verschillende interacties met alcohol. Maar alcohol kan ook op een indirecte manier gevolgen hebben voor het effect van medicijnen. Als het alcoholgebruik bijvoorbeeld zorgt voor slaaptekort, maaltijden overslaan of het vergeten of niet volgens voorschrift innemen van jouw medicatie, kan dit onverwachte gevolgen hebben [5].
Mensen met ADHD moeten extra voorzichtig zijn met het gebruik van drugs. Mensen met ADHD zijn namelijk gevoeliger voor verslavingen. In vergelijking met niet-ADHD'ers is er een verhoogde kans op verslaving.
Interacties ADHD en alcohol
Let op! We gebruiken hier de scheikundige namen voor de verschillende soorten medicatie. Onderaan de pagina staan de namen waaronder deze medicijnen verkocht en verpakt worden.
Alcohol werkt verdovend en kan aandachtsverlies veroorzaken, bijvoorbeeld tijdens het autorijden. Iemand met ADHD die alcohol drinkt heeft eerder last van aandachtsverlies dan iemand zonder ADHD [8].
De piekconcentratie van methylfenidaat neemt bij alcoholgebruik met 40% toe. Ook de totale hoeveelheid beschikbare concentratie methylfenidaat nam toe bij alcoholgebruik (25%). De reden van deze toename is nu nog onduidelijk. De combinatie verhoogt de kans op bijwerkingen zoals beweegdrang, rusteloosheid, angst en stemmingswisselingen [7]
Verder hebben alcohol, methylfenidaat en dexamfetamine allemaal een negatief effect op de controle van bewegingen. Als je de middelen combineert kan dit effect nog sterker zijn [9]. Gebruik van alcohol in combinatie met dexamfetamine, methylfenidaat of atomoxetine raden we daarom af [10].
ADHD in het algemeen
ADHD is een psychische stoornis. Het staat voor 'Attention-Deficit Hyperactivity-Disorder'. Ofwel: aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit [1]. De aandoening komt ook voor zonder hyperactiviteit en wordt dan ADD genoemd. Met ADHD word je geboren en komt vooral voor bij kinderen. Soms vermindert of verdwijnt ADHD als iemand volwassen wordt.
Mensen met ADHD voelen te veel prikkels [2]. Hierdoor krijgt iemand last van slechte concentratie, impulsief gedrag, drang om veel te bewegen en een gevoel van onrust [3]. Soms voelt iemand met ADHD ook angst, somberheid of agressie. Hoe goed iemand het op school of werk doet, wordt meestal negatief beïnvloed door ADHD.
ADHD-medicatie
Meestal wordt bij ADHD als eerste methylfenidaat voorgeschreven. Werkt dit niet voldoende, dan wordt meestal Atomoxetine voorgeschreven..
Methylfenidaat (Ritalin®, Concerta® en Equasym XL®) [5]
Methylfenidaat hoort bij de psychostimulerende middelen. Dit zijn middelen die een stimulerend effect hebben op de hersenen. Het valt onder de opiumwet. Methylfenidaat zorgt voor meer dopamine in de hersenen. Dopamine is verantwoordelijk voor gevoelens van genot en voldoening.
Ritalin heeft een werkingsduur van 3-5 uur, Medikinet CR en Equasym XL 8 uur en Concerta 12 uur [1].
Mogelijke bijwerkingen: onrust, hoofdpijn, huidreacties, maagpijn, tics, duizeligheid, verminderde eetlust en slapeloosheid [1, 6]
Atomoxetine (Strattera®) [5]
Atomoxetine valt onder de categorie centraal werkende sympathicomimetica. Simpeler gezegd zijn dat middelen die een stimulerende werking hebben op het zenuwstelsel dat de werking van allerlei autonome organen beïnvloedt.
Atomoxetine beïnvloedt de hoeveelheid noradrenaline in het brein. Noradrenaline is een stofje dat het brein zelf maakt. Het geeft energie en laat het hart bijvoorbeeld sneller kloppen. Noradrenaline is ook belangrijk voor het vasthouden van de aandacht. Omdat atomoxetine 24 uur werkzaam is, hoeft het maar één keer per dag ingenomen te worden [1].
Mogelijke bijwerkingen: braken, misselijkheid, droge mond, geïrriteerdheid, vermoeidheid, verminderde eetlust, slaperigheid en overmatig zweten [1, 6]
Dexamfetamine (Amfexa®) en lisdexamfetamine (Elvanse®)
Dexamfetamine en lisdexamfetamine horen bij de psychostimulerende middelen. Dit zijn middelen die een stimulerend effect hebben op de hersenen. Ze vallen onder de opiumwet. Dexamfetamine en lisdexamfetamine zorgen beide voor meer dopamine in de hersenen. Dopamine is verantwoordelijk voor gevoelens van genot en voldoening.
Dexamfetamine heeft een werkingsduur van 4-24 uur. Meestal wordt het 3x per dag geslikt.
Mogelijke bijwerkingen: verminderde eetlust, nerveuze gevoelens, slapeloosheid, angst, euforie, hoofdpijn, hartkloppingen/hartaandoeningen, verhoogde bloeddruk, misselijkheid, droge mond, prikkelbaarheid, verminderd libido, spier- of gewrichtspijn en huiduitslag [1]
Bronnen ADHD
- Farmacotherapeutisch Kompas. Onafhankelijke geneesmiddelinformatie voor professionals in de zorg. (2013).
- Wikipedia, de vrije encyclopedie (2008). ADHD. (3Nov.2008).
- Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (2008). ADHD. (4Nov.2008).
- Nederlands Huisartsen Genootschap (2006). NHG-ziektebeschrijvingen: ADHD. (4Nov.2008).
- Beysens, A.J.M.M. & Lenderink, A.W. (2003). Geneesmiddeleninformatie. Maarssen: Elsevier gezondheidszorg.
- Bijl, D. (2006). Atomoxetine (Strattera®), behandeling ADHD. Geneesmiddelenbulletin, 40:104-105.
- Alcoholinfo.nl (2007). Ritalin en alcohol. (4Nov.2008).
- Van Grinsven, M.C.J. (2007). Scriptie: toppunt van genot. Utrecht: Trimbos Instituut.
- Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (2007). Informatorium Medicamentorum. ’s Gravenhage: WINap
- College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (2005). Ritalin. (5Nov.2008).
- De Wit, R. & Sijes, M. (z.d.). Alle vragen en antwoorden. (4Nov.2008). https://www.drugsinfoteam.nl
- de Meijer, M. (2007). Scriptie: interacties tussen methylfenidaat en stimulerende drugs. Utrecht: Trimbos Instituut.
- Foltin RW,Fischman MW, “The Effects of Combinations of Intranasal Cocaine, Smoked Marijuana, and Task Performance on Heart Rate and Blood Pressure,” Pharmacol Biochem Behav, 1990, 36:311-5.