Hoe zie je dat iemand verslaafd raakt aan alcohol?

Je raakt niet zomaar verslaafd. Daar gaan vaak jaren overheen. Zo is bijvoorbeeld duidelijk geworden dat mensen die bij Jellinek aankloppen al zo’n zeven jaar met allerlei alcoholproblemen rondlopen. Verslaafd raken aan alcohol duurt dus een hele tijd.

Het grootste risico lopen mensen die alcohol voortdurend gebruiken om van stemming te veranderen. Ze merken dat ze zonder alcohol niet meer vrolijk kunnen worden of hun spanningen of angsten niet meer kwijt kunnen raken.

Bij mensen die verslaafd raken zie je in de loop van de tijd de volgende verschijnselen optreden:

Drinken voor het effect

De motor achter het verslaafd raken aan alcohol is het drinken vanwege het effect. De drinker wil van stemming veranderen, even een vrolijk gevoel krijgen of even geen last hebben van spanningen, angsten of somberheid. Nu drinken we allemaal wel eens om van stemming te veranderen. Alcohol maakt immers vrolijk en licht. De stemmingsverandering die de drinker nastreeft is voor hem echter veel noodzakelijker en dwingender. Zonder alcohol lukt het hem gewoon niet. Hij voelt zich slecht en gebruikt de alcohol om zich weer goed te voelen. Dat zou misschien nog niet eens zo erg zijn als hij dat een enkel keertje doet maar wanneer hij dat systematisch doet loopt hij het risico dat zijn lichaam aan de alcohol went. Een beetje drinken helpt dan niet echt meer. Hij heeft steeds meer nodig om het effect nog te voelen.

Gulzig drinken

De drinker drinkt snel, heeft altijd als eerste zijn glas leeg. Soms drinkt hij stiekem. Het gebruik mag niet al te veel opvallen.

Verlangen naar alcohol

De drinker kan zeer sterk verlangen naar alcohol en onrustig worden als aan dat verlangen niet tegemoet kan worden gekomen.

Optreden van black-outs

Bij een black-out vergeet je wat er tijdens de roes gebeurd is. Je weet bijvoorbeeld niet meer hoe je thuis gekomen bent. In het begin schrik je van black-out maar voor een drinker wordt het in toenemende mate normaal. Met name deze onverschillige houding tegenover een black-out is een signaal.

Het ontstaan van problemen als gevolg van alcoholgebruik

Drinken gaat ten koste van  familie/vrienden, werk en hobby’s. In toenemende mate krijgt de drinker problemen met familie en werk. Problemen die eerder het gevolg zijn van het vele drinken dan de oorzaak ervan. De vraag: “Drink ik omdat ik problemen heb of heb ik problemen omdat ik drink?” wordt actueel. De problemen worden bestreden door opnieuw te drinken. Zo komt de drinker in een spiraal naar beneden terecht.

Het wennen aan alcohol ofwel het ontstaan van tolerantie

Op een gegeven moment voelt de drinker het effect van de alcohol niet meer zoals eerst en heeft hij meer en meer nodig. De stemming moet immers ‘om’. Het drinken voor het effect aan de ene kant en de toenemende gewenning of tolerantie aan de andere kant, zorgen ervoor dat de drinker steeds meer drinkt.
Het niet voelen van het effect betekent niets anders dan dat de drinker een behoorlijke tolerantie heeft opgebouwd. De opmerking “Mij drink je niet onder tafel” wordt meestal met enige trots gebracht maar betekent ook dat degene die dat zegt al een aardige drankcarrière achter de rug heeft.

Last hebben van onthoudingsverschijnselen

Op een gegeven moment treden ook nog onthoudingsverschijnselen op zoals slecht slapen, transpireren, trillen en angstig en gespannen worden.

Last hebben van controleverlies

Als er lange tijd veel gedronken is, kan controleverlies optreden. De drinker is dan niet meer in staat om na een aantal drankjes te stoppen en drinkt door tot totale dronkenschap.

Het drinken onderhoudt zichzelf

Op een gegeven moment houden al deze verschijnselen de verslaving in stand. De drinker komt in een aantal vicieuze cirkels terecht. Vier cirkels zie je optreden:

  • De farmacologische cirkel: de onthoudingsverschijnselen worden bestreden met drank. De onthoudingsverschijnselen verdwijnen voor even om daarna weer heftiger terug te komen.
  • De psychische cirkel: het gebruik geeft aanleiding tot schaamte- en schuldgevoelens. De oplossing wordt gezocht in alcohol waardoor de schaamte- en schuldgevoelens de volgende dag alleen maar toenemen.
  • De sociale cirkel: door het drinken ontstaan ruzies en problemen en de drinker raakt geïsoleerd van de mensen om hem heen. Hij kan zijn partner en werk kwijt raken. Eenzaamheid, ruzie en problemen zijn redenen om weer te gaan drinken.
  • De cerebrale cirkel: door het gebruik van alcohol treedt hersenbeschadiging op. Hierdoor kan de drinker minder weerstand bieden aan de impuls om te drinken.

Bronnen

Darryl Inaba- Uppers, downers, all rounders. Physical and mental effect of psychoactive drugs.

 

Versie: juni 2020