Antenne Amsterdam

Antenne is een methode om ontwikkelingen op de drugsmarkt en in middelengebruik op de voet te volgen en nieuwe trends tijdig waar te kunnen nemen. Antenne is een jaarlijks terugkerend onderzoek dat wordt uitgevoerd in samenwerking met Jellinek Preventie. Kern van Antenne Amsterdam is een panelstudie, waarbij tweemaal per jaar (kwalitatieve) interviews worden gehouden met insider-experts. Daarnaast wordt elk jaar een survey gehouden onder een specifieke doelgroep, afwisselend mbo-scholieren, clubbezoekers, cafébezoekers, coffeeshopbezoekers of jongeren in de jeugdzorg. Ook worden uitslagen van de Amsterdamse drugstestservices geanalyseerd.

Antenne Amsterdam bestaat sinds 1993 en volgt dus al zo’n vijfentwintig jaar trends op de hoofdstedelijke drugsmarkt. Sinds 2017 wordt de methodiek van Antenne ook toegepast in Antenne Gooi en Vechtstreek.

Meest recente publicatie: Antenne 2021

Jongeren die een mbo-opleiding volgen in Amsterdam drinken en roken minder in vergelijking met vijf jaar geleden. Het cannabisgebruik is de afgelopen vijf jaar echter niet afgenomen. Dat blijkt uit de jaarlijkse Antenne monitor van de Hogeschool van Amsterdam en Jellinek Preventie, waarin eind 2021 onder andere 1.174 mbo’ers werden bevraagd naar hun middelengebruik.

Het volledige rapport is hier te downloaden: Antenne Amsterdam 2021

Daling alcoholgebruik

De helft van de mbo’ers drinkt alcohol (48%). Dit was in 2016 nog 65%. Het valt wel op dat de meesten hun eerste slok alcohol namen toen ze nog minderjarig waren, en dat het drinkgedrag van 16-17-jarigen nauwelijks verschilt van dat van 18-19-jarigen. Dagelijks drinken komt weinig voor; alcohol wordt meestal gereserveerd voor het weekend. Dan wordt met gemiddeld 6 glazen op een dag wel flink gedronken. Een kwart van de huidige drinkers dronk het laatste jaar zelfs zo veel dat hij of zij niet meer kon staan, onwel werd of ‘out’ ging (tijdelijk het bewustzijn verliezen). Vergeleken met de mbo-survey van 2016 is het percentage mbo’ers dat alcohol drinkt gedaald (waarschijnlijk mede wegens de coronasluiting van het uitgaansleven ten tijde van het onderzoek), maar onder de huidige drinkers komt het riskante ‘out’ gaan door alcohol nog even vaak voor.

Minder rokers maar zorgen over blowers

Ook het tabaksgebruik daalde onder mbo’ers. In 2016 rookte ruim een derde van de mbo’ers (35%); in 2021 rookt bijna een kwart van de mbo-studenten (24%), waarvan circa de helft elke schooldag. 6% Gebruikte het laatste jaar nicotinezakjes/snus. Eén op de vijf mbo’ers gebruikt hasj of wiet (20%), 4% blowt dagelijks en 12% blowde het laatste jaar vlak voor of tijdens schooltijd. Cannabis is bij de mbo’ers ook een van de weinige genotmiddelen die geen daling laten zien ten opzichte van 2016. Dit is zorgelijk aangezien cannabisgebruik de ontwikkeling kan remmen van jongeren in een belangrijke fase van hun leven.

Daling in ander drugsgebruik, met uitzondering van 3-mmc

Vergeleken met vijf jaar geleden zijn er minder lachgasgebruikers onder mbo’ers, maar degenen die wél gebruiken doen dat meer frequent. Het gebruik van ecstasy, amfetamine en cocaïne nam in 2021 af ten opzichte van 2016. 3-MMC is de enige drug die onder de mbo’ers een lichte stijging liet zien (2% ooit gebruikt), wat op zich niet zo vreemd is aangezien het middel in 2016 nog nauwelijks verkrijgbaar was.

Uitgaansleven en corona

Uit interviews met insiders die vertellen over het trendsettende uitgaansleven komen wisselende signalen over de invloed van de coronapandemie op alcoholgebruik: sommigen drinken meer, anderen juist minder, en weer anderen drinken op andere momenten en bij andere gelegenheden. Interesse in tabak, lachgas en exotische nieuwe psychoactieve stoffen lijkt wat te zijn uitgedoofd onder uitgaanders. Na een historische dip in 2020, nam met het opstarten van clubs, festivals en raves de animo voor ecstasy en amfetamine vanaf halverwege 2021 weer toe.

Buurtjongeren

Geïnterviewde professionals rapporteren dat cannabisgebruik bij kwetsbare buurtjongeren is toegenomen als gevolg van de coronapandemie. Ook zien professionals dat het nicotine-houdend snus in opkomst is en wordt er meer dwangmatig gebruik van lachgas gesignaleerd. De groep buurtjongeren die niks met lachgas te maken wil hebben is echter groter geworden, mede als gevolg van verhalen of voorbeelden in de buurt van jongeren met (ernstige) gezondheidsklachten.

Het volledige rapport is hier te downloaden: Antenne Amsterdam 2021

Eerdere publicaties

Alle Antenne Amsterdam publicaties zijn te koop via de winkel of te downloaden via onderstaande link:

Contactpersoon

Jellinek Preventie

  • Jacqueline Krouwel
  • 06 27894530 / 020 590 1352
  • Jacqueline.Krouwel@jellinek.nl

Hogeschool van Amsterdam

  • Ton Nabben
  • 06 23741172
  • a.l.w.m.nabben2@hva.nl