Simon

Simon, bloemist en kostuumontwerper, was jarenlang verslaafd aan chem sex, de combinatie van seks en drugs. Nu ziet hij het vooral als een groeiend probleem binnen de gay community.

Simon is 31, Zweeds, en woont in Amsterdam. ‘Seks is fijn,’ zegt hij, ‘en drugs ook, althans ze geven je een fijn gevoel. Dus de combinatie van die twee is meestal superfijn.’ Die combinatie wordt ook wel chem sex genoemd, en in de gay community is het een wijdverbreid verschijnsel. Via apps zoals Grindr spreek je af voor een sex date, en heel vaak gaat die date gepaard met drugsgebruik. ‘Ik deed alles,’ zegt Simon, die nu twee jaar clean is. ‘Dus dat wil zeggen: MDMA, GHB, coke, maar op een gegeven moment ook chrystal meth.’

Vooral die laatste drug is de laatste tijd sterk in opkomst. De drug werd bekend door de serie Breaking Bad, waarin een scheikundeleraar veel geld verdient met het ‘koken’ van deze chemische drug. ‘In de gay wereld wordt chrystal meth meestal T of Tina genoemd,’ vertelt Simon. ‘Eerst was het vooral populair in de VS, Mexico en Australië. Daar zijn hele chrystal meth-epidemieën. Maar nu zie je dat Tina ook populairder wordt in de gay scenes van Europa: Berlijn, Londen, Parijs, Barcelona, Amsterdam.’

Chrystal meth kun je roken, in een drankje oplossen of slammen (injecteren). Je wordt er geil, euforisch, energiek en zelfverzekerd van. ‘Op chrystal meth kun je dagen achter elkaar doorgaan,’ zegt Simon, ‘en dat is precies een van de redenen waarom het zo gevaarlijk is. Ik heb weleens vier dagen niks gegeten tijdens zo’n trip. Daarna voel je je zó verschrikkelijk. Je bent meestal helemaal uitgemergeld, depressief en angstig. En hoe erger de kater is, hoe groter de neiging om zo snel mogelijk weer opnieuw te beginnen.’

Simon is bezorgd over de populariteit van chrystal meth in de gay scene, om verschillende redenen. ‘Bij gebruik van drugs in het algemeen, maar vooral bij chrystal meth, worden mensen onvoorzichtiger. Ze hebben eerder seks zonder zich te beschermen, en als ze hiv hebben nemen ze vaak hun medicijnen niet. Daardoor ontstaan veel risico’s voor de gezondheid.’

Chem sex is volgens Simon steeds normaler aan het worden in de gay scene. ‘Toen ik ermee begon, zo’n acht jaar geleden, was het nog niet zo dat je op een sex date steevast drugs gebruikte. De laatste tijd merk ik dat het steeds meer een norm begint te worden. Ik ken in mijn omgeving bijna geen homo’s die het nog nooit gedaan hebben. Het dure chrystal meth wordt steeds minder duur en steeds eenvoudiger om te vinden. Binnen dertig minuten is het meestal al geregeld. Op Grindr wordt het overal aangeboden, soms met een gecodeerd bericht als “ready to reach the poinT”.’

Er zijn veel redenen om drugs te gebruiken bij seks, weet Simon. ‘Veel gays zijn onzeker over hun lichaam. Tegenwoordig is het normaal dat iedereen supergespierd is. Dat zorgt voor veel druk en onzekerheid. Drugs nemen die onzekerheid weg. Een andere factor is eenzaamheid. Veel mannen hebben losse seksuele contacten om hun eenzaamheid te verdrijven, terwijl ze in werkelijkheid vooral behoefte hebben aan aandacht, connectie en affectie. Eigenlijk willen ze vooral een knuffel en een goed gesprek. Maar ze kiezen voor lege seks en voelen zich eenzaam, ook tijdens de sex date. Met drugs waar je heel geil en euforisch van wordt, kun je dat gevoel overstemmen.’

Dat Grindr de homobar heeft vervangen, helpt volgens Simon ook niet echt. De meeste contacten ontstaan tegenwoordig op apps. ‘Smartphones vervreemden ons van het echte leven en daar gaat het eigenlijk al mis. Ik heb mannen meegemaakt die op een feestje niet met me wilden praten, maar me vijf minuten later wel via Grindr een berichtje stuurden. Zo is er al meteen een soort disconnectie, die tijdens de seks wordt voortgezet. Je staat niet echt in contact met de ander, en ook niet echt met jezelf. Er is geen liefde, zelfs geen daadwerkelijk contact. Je bent er lichamelijk wel bij maar geestelijk en gevoelsmatig niet. Zo’n gevoel van disconnectie kun je met drugs afvlakken.’

Een ander motief heeft te maken met de angst om hiv te krijgen, die dankzij drugs als sneeuw voor de zon kan verdwijnen – terwijl de kans om hiv op te lopen juist groter wordt door drugsgebruik. En Simon kent nog een belangrijke reden. ‘Veel homo’s voelen zich schuldig dat ze homoseksueel zijn, niet aan de norm voldoen, ze schamen zich ervoor om gay te zijn en losse seksuele contacten te hebben via apps. Al dat soort gevoelens kun je met drugs even lekker van je af schudden.’

Het is dus niet gek, gezien al deze factoren, dat chem sex steeds vaker regel dan uitzondering wordt. En nee, Simon wil niet zeggen dat je het nooit zou moeten proberen. ‘Je moet alleen wel echt voorzichtig te zijn. Het begint met een keer per maand. Voor je het weet doe je het drie keer per maand. En dan twee keer per week. Zo ging het bij mij en zo gaat het bij heel veel mannen. In mijn geval kon ik er ook nog gewoon bij blijven werken. Ik ben freelance bloemist en kostuumontwerper. Het meeste werk kon ik doen zonder dat de klant mij überhaupt zag. Dus ik kon best onder invloed doorwerken. En dat ging lange tijd goed.’

Totdat het mis ging. ‘Vroeger of later breekt een verslaving je op. Ik begon steeds meer fouten te maken in mijn werk. Verloor klanten. Begon contacten met vrienden en familie te verwaarlozen. Raakte verstrikt in een web van kleinere en grotere leugens. En ik begon mezelf te snijden. Soms sneed ik mezelf om de drang naar chem sex te onderdrukken, soms deed ik het achteraf om mezelf te straffen. Totdat het op zekere dag helemaal escaleerde.’

Simon had zichzelf die dag 75 keer gesneden. Hij lag bewusteloos in een plas bloed. Een vriend vond hem en belde de ambulance. ‘Ik werd wakker in een ziekenhuisbed en snapte dat het zo niet langer ging. Maar dat het probleem chem sex was, zag ik toen nog niet. Ik dronk namelijk ook veel in die tijd. Ik dacht dat dat mijn probleem was. Het duurde nog een half jaar voordat ik begreep dat chem sex mijn grootste verslaving was. Toen ben ik bij Jellinek in therapie gegaan. En dankzij twee fantastische psychiaters van Jellinek ben ik in herstel gekomen.’

De weg terug is niet makkelijk, erkent Simon. ‘Ik moet nu oefenen op intimiteit. Dat is heel lastig. Mijn seksleven is vrijwel non-existent sinds ik gestopt ben met chem sex. Want seks hebben is bijna alsof je die doos van Pandora weer helemaal opentrekt. Het is als een café binnenstappen voor een alcoholist. Dus ik heb haast geen seks meer, om niet in de verleiding te komen. En dat is een grote overgang: van heel erg veel seks, naar een nieuw leven als ‘maagd’, zeg maar.’

Hoe doe je dat? Stapje voor stapje. Elke dag is er een, zegt Simon. ‘Het belangrijkste is connecties vinden met mensen. Gewoon menselijke contacten, met vrienden en familie. Het was pas toen ik die weer ging opzoeken, dat ik kon afkicken van mijn verslaving. Zulke normale, niet-seksuele contacten cultiveer ik nog steeds heel actief. Maar het blijft moeilijk en ik heb ook heus wel weer eens een terugval gehad. Daar moet je van leren. Waarom gebeurt het? Wat zijn de triggers? Als je dat weet, ben je de volgende keer beter gewapend.’

Simons verslaving begon acht jaar geleden, nadat hij had gehoord dat hij hiv-positief was. ‘Het was in Stockholm, waar ik woonde. Het begon ermee dat ik heel actief was in het uitgaansleven. Ik was 21, ik hield van feesten. Twee jaar later hoorde ik dat ik hiv had. Vanaf dat moment begon ik slecht voor mezelf te zorgen. De eerste maanden bleef ik thuis en deed ik weinig. Ik schaamde me, voelde me schuldig. Het nieuws was als een doodvonnis. Er werd destijds nog anders over hiv gedacht dan nu. Het kon me allemaal weinig meer schelen. Een ex-vriendje liet me toen kennismaken met chem sex.’

Simon was meteen verkocht. Ook toen hij naar Amsterdam verhuisde, ging hij ermee door. Jaar in jaar uit, steeds frequenter. Tot aan die dag dat hij in het ziekenhuis belandde, nu drie jaar geleden. Inmiddels beseft hij dat hij al die jaren depressief was. ‘Ik stond niet in contact met mezelf en anderen. En eigenlijk was dat al eerder begonnen. Ik groeide op in een provinciestadje in Zweden. Mannen werden niet geacht hun emoties te laten zien, behalve misschien bij een ijshockeywedstrijd. Dat is volgens mij een cruciaal aspect van het probleem. Destructief gedrag bij mannen heeft vaak te maken met verkeerde definities van mannelijkheid.’

Mannen moeten durven open te zijn, denkt Simon, en hun emoties te tonen. Dat is hij nu zelf aan het leren. ‘Pas toen ik eerlijk durfde te zijn over wat ik deed, hoe ik leefde, wat mijn zwaktes waren, en open kon zijn over de schuld en schaamte die ik voelde, toen pas vond ik de kracht om wat aan mijn verslaving te gaan doen. Gelukkig zie ik op dit punt wel verbetering. Het wordt steeds normaler gay te zijn, er zijn drag queen shows op televisie. Dus ik hoop dat jonge mannen minder last hebben van schaamte en schuld dan ik op die leeftijd had.’

Tegelijk ziet Simon dat chem sex als verschijnsel alleen maar toeneemt. ‘Ook nu met de quarantaine vanwege COVID-19 ben ik bang dat het alleen maar erger zal worden. Veel mannen zullen last krijgen van eenzaamheid, verveling, angst en depressie. Dan is chem sex een aantrekkelijke vluchtroute.’
Simon heeft zijn verhaal al vaak verteld bij groepsbijeenkomsten, om anderen te inspireren. Hij is betrokken bij Mainline, een organisatie die voorlichting over chem sex geeft. Daar geeft hij nu steeds vaker workshops voor mannen die willen stoppen.

Chem sex is een van de grootste problemen van de gay community op dit moment, denkt Simon. En toch wil hij niet elke vorm van chem sex veroordelen. ‘Het is vooral belangrijk dat je jezelf niet afsluit van de buitenwereld, jezelf niet ingraaft. Dat je open bent over wat je doet en voorzichtig blijft, wat je ook doet. En, denk ik wel, dat je je afvraagt of dit is waar je echt behoefte aan hebt. Want als de drugs een manier zijn om de liefde te vervangen die je mist tijdens seks, kun je misschien beter op zoek gaan naar die liefde.’

______________

Heb je als naaste van iemand met een verslavingsprobleem behoefte aan persoonlijk advies? Of maak je jezelf zorgen over je eigen gebruik maar twijfel je wat je kunt ondernemen?

Bel de Jellinek Advieslijn: 088 – 505 1220, elke werkdag bereikbaar van 8:30 tot 17:00.
Laat je naam en vraag achter, dan word je tussen 13:00 en 17:00 teruggebeld.