Zijn er bij alcoholproblemen verschillen in geslacht?
Mannen en vrouwen met alcoholproblemen drinken vaak om verschillende redenen.
Vrouwen met alcoholproblemen:
- komen vaker uit gezinnen met een alcoholprobleem.
- drinken vaker als reactie op negatieve situaties, om pijn te verdoven.
- drinken vaker stiekem en alleen.
- hebben eerder last van schuldgevoelens, depressies e.d..
- krijgen eerder problemen met lever, maag, hart en bloedvaten.
- zijn vaak hoogopgeleide vrouwen.
Mannen met alcoholproblemen:
- drinken vaker om zich een houding te geven; stoer en avontuurlijk.
- drinken vaker uit frustratie en tegen spanning en depressiviteit.
- gebruiken drank als medicijn.
- hebben vaak een lage opleiding genoten (1, 2, 3).
Achtergrond
Vrouwelijke probleemdrinkers komen vaker dan mannen uit gezinnen met een alcoholprobleem. Zij hebben daarnaast in meer gevallen (50%) ook een drinkende partner. Vrouwelijke probleemdrinkers gebruiken meer benzodiazepinen (slaap- en kalmeringsmiddelen) dan mannen en lijden vaker aan depressies en angststoornissen. Ook ondergaan zij vaker een psychiatrische behandeling.
Mannen drinken vaker grote hoeveelheden en vaker in het openbaar met anderen. Mannen hebben vaker stoornissen als impulscontrole en een antisociale persoonlijkheid.
Redenen van drinken
Vrouwen drinken vaker dan mannen als reactie op negatieve situaties, zoals onaangename emoties, conflicten met anderen of fysiek ongemak. Veel voor alcoholproblemen behandelde vrouwen zeggen dat zij in hun jeugd of op latere leeftijd seksueel misbruikt zijn of seksueel geweld meegemaakt hebben.
Drinken is voor hen een manier om hier mee om te gaan. Vrouwen met een alcoholprobleem rapporteren ook vaak dat zij een eetstoornis hebben of hebben gehad. In verschillende onderzoeken bleek dat veel vrouwen met anorexia ook problemen met alcohol hadden. Bij boulimia ligt dat percentage nog hoger.
Mannen drinken vaker om zich een houding te geven; om stoer over te komen. Mannen gebruiken drank ook vaak als medicijn.
Drinkpatroon
Vrouwen die veel drinken, drinken eerder stiekem en alleen. Dat komt omdat er nog steeds een taboe bestaat op het drinken door vrouwen. Alcoholproblematiek openbaart zich bij vrouwen veel later dan bij mannen. Gemiddeld 4 tot 8 jaar later.
Soorten problemen
Vrouwen zeggen dat zij als gevolg van hun alcoholgebruik vaak psychische problemen hebben, zoals gevoelens van schaamte, schuld en depressies. Ook zeggen zij vaker dan mannen dat zij door alcohol ruzie in het gezin krijgen.
Mannen zeggen vaker dat zij problemen met de buitenwereld hebben, zoals problemen op het werk, rijden onder invloed, financiële problemen en problemen met politie en justitie.
Lichamelijke schade
Lever, maag en hart en bloedvaten lopen bij vrouwen eerder schade op dan bij mannen. Levercirrose komt bij excessief drinkende vrouwen twee keer zoveel voor als bij mannen.
Seksuele problemen
Vrouwen met alcoholproblemen hebben vaak seksuele problemen, met name gebrek aan seksuele interesse. Verder is er vaak sprake van menstruatieproblemen, vroege menopauze, miskramen en vroeggeboorten. Overigens hebben ook vaak mannen seksuele problemen als gevolg van alcohol.
FAS
Vrouwen die tijdens de zwangersvchap chronisch excessief drinken lopen het risico een kind met een zogenaamd Foetaal Alcohol Syndroom te krijgen (FAS) te krijgen. Het FAS kenmerkt zich door ernstige fysieke gebreken en zwakzinnigheid. Ook matig alcoholgebruik kan negatieve effecten hebben op de foetus. Het drinken van twee glazen of meer per dag kan, vooral als men ook rookt, blijvend de groei, de lichaamsbouw en de verstandelijke vermogens van het kind beïnvloeden.
Hulp
In 2014 zochten 30.764 mensen hulp voor alcoholproblemen. 72% hiervan is man 28% vrouw (4). Vanwege veranderde privacy wetgeving zijn dit de meest recente cijfers.
Bronnen
- Factsheet Sekse en Alcoholverslaving, UMC St Radboud Nijmegen, 2011
- Lammers, S., Vrouwen en alcoholproblemen Uit: Informatorium Alcoholisme, NZP Medical Publishing
- S. Lammers, Alcoholverslaving, in: Lagro-Jansen & Noordenbos(red.) Sekseverschillen in ziekte en gezondheid. Nijmegen (Sun) 1997.
- SIVZ
Versie: juni 2020
