Wat is de invloed van alcohol op de bloedstolling?

Door alcoholgebruik kan het aantal bloedplaatjes sterk verminderen. Bloedplaatjes zorgen ervoor dat een wond dicht gaat waardoor het bloeden kan stoppen. Om deze vraag goed te kunnen beantwoorden moeten we eerst iets uitleggen over de samenstelling van het bloed. Daarna gaan we in op de rol van alcohol.

Samenstelling bloed

Een volwassen mens heeft 5 á 6 liter bloed.

Bloed bestaat uit:

  • plasma
  • rode bloedlichaampjes
  • witte bloedlichaampjes
  • bloedplaatjes

Plasma

55% van het bloed is plasma. Plasma bestaat voor 90% uit water met opgeloste stoffen en bloedeiwitten (waaronder het voor de stolling belangrijke fibrinogeen). Het bloedplasma vervoert bloedlichaampjes en een groot aantal unieke stoffen.

Rode bloedlichaampjes

De rest van het bloed, bijna 45%, bestaat uit rode bloedlichaampjes. Rode bloedlichaampjes vervoeren zuurstof en koolstofdioxide. Zuurstof gaat naar alle organen van het lichaam waar het geruild wordt tegen koolstofdioxide dat vervolgens naar de longen gebracht wordt.

Witte bloedlichaampjes

Minder dan 0,1% van het bloed bestaat uit witte bloedlichaampjes. Witte bloedlichaampjes spelen een rol in de afweer tegen ziektes.

Bloedplaatjes

Ongeveer 0,1% van het bloed bestaat uit bloedplaatjes. Bloedplaatjes spelen een belangrijke rol bij de stolling. Wanneer een bloedvat beschadigd is, binden bloedplaatjes zich aan de vaatwand. De bloedvaatjes scheiden dan stoffen af waardoor ook andere bloedplaatjes zich aan de vaatwand gaan hechten. In het bloedplasma zit een stof (fibrinogeen) die met een netwerk van draden de samengeklonterde bloedplaatjes verstevigt. In 5 tot 20 minuten ontstaat er dan een stolsel waardoor de wond wordt afgesloten en het bloeden kan stoppen.

De rol van alcohol

Door acuut overmatig alcoholgebruik kan het aantal bloedplaatjes sterk verminderen. Er worden minder bloedplaatjes aangemaakt en ze leven korter. Ook de functie van de bloedplaatjes neemt af. De samenklontering vindt verminderd plaats, waardoor het bloeden kan doorgaan.

Bij stoppen met drinken kan zich dit in een aantal dagen herstellen. Goed en gevarieerd eten is daarbij van belang.

Ook kan een chronische leverziekte ten grondslag liggen aan stoornissen in de bloedstolling. De aanmaak van verschillende stollingsfactoren waarbij de lever een rol speelt schiet dan tekort. Eén van de voornaamste doodsoorzaken bij levercirrose zijn bloedingen.

 

Versie: juni 2020